Αν σκεφτείτε ελληνικούς χειμερινούς (και όχι μόνο) προορισμούς, το Ζαγόρι είναι σίγουρα ανάμεσα στις κορυφαίες επιλογές. Τα ορεινά χωριά του Ζαγορίου δεν θεωρούνται τυχαία από τους πιο δηµοφιλείς προορισµούς. Ιδανικά για όλες τις περιόδους του χρόνου, αλλά ιδιαίτερα τον χειμώνα, προσφέρονται για αξέχαστες διακοπές που ξεκινούν από τη διαµονή σ’ ένα υπέροχο δωµάτιο ενός παραδοσιακού ξενώνα, ένα τραπέζι στρωµένο µε τοπικά καλούδια, µέχρι τη γνωριµία µε φυσικά αξιοθέατα εξαιρετικής οµορφιάς!
Το Ζαγόρι, είναι μια περιοχή στην οροσειρά της Πίνδου, στην Ήπειρο, είναι γνωστό για τα γραφικά χωριά του, την πλούσια ιστορία του και τη φυσική ομορφιά του. Τα Ζαγοροχώρια όπως είναι συλλογικά γνωστά, είναι διάσπαρτα σε μια έκταση περίπου 1.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και προσφέρουν μια μοναδική εμπειρία σε κάθε επισκέπτη.
Περίπου 5,5 ώρες με το αυτοκίνητο, 476 χιλιόμετρα- εξαρτάται και σε ποιο χωριό θέλετε να πάτε- θα αντικρίσετε τοπία παραμυθένια. Τα χωριά του Ζαγορίου, είναι παραδοσιακά, γραφικά και πανέμορφα με χαρακτηριστική αρχιτεκτονική που γοητεύουν με την άγρια ομορφιά της φύσης που τα περιβάλλει! Τα χωριά είναι δεκάδες και σε όποιο και να βρεθείτε έχει τη δική του ομορφιά.
Τα Ζαγοροχώρια είναι χωριά µε ζωή ή µε σύµµαχο την ηρεµία, γραφικά, µε θέα που κόβει την ανάσα ή κρυµµένα µέσα στην αγκαλιά της φύσης… Δεν είναι 1, 2 ή 10 αλλά 46, τόσο όµοια και την ίδια στιγµή τόσο διαφορετικά. Με κοινό τους παρονοµαστή τον σεβασµό στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική, µε έµφαση στην πέτρα και το ξύλο και την ήπια τουριστική ανάπτυξη που δεν πάει κόντρα με το περιβάλλον.
Τα πέτρινα αρχοντικά, τα τοξωτά γεφύρια και τα λιθόστρωτα σοκάκια δημιουργούν ένα παραμυθένιο τοπίο. Η πλούσια βλάστηση, οι καταρράκτες, τα φαράγγια και ο ποταμός Βοϊδομάτης προσφέρουν μοναδικές εμπειρίες πεζοπορίας, rafting και canyoning. Τα χωριά επίσης έχουν μια πλούσια ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων ενώ άξια αναφοράς είναι και η τοπική κουζίνα πλούσια σε γεύσεις και αρώματα, με βασικά συστατικά τα ντόπια προϊόντα.
Εδώ θα γνωρίσουμε όλα τα χωριά του Ζαγορίου από τα πιο δημοφιλή μέχρι μικρά και άγνωστα για να επιλέξετε αυτό που σας ταιριάζει περισσότερο ή ακόμα καλύτερα να ετοιμάσετε ένα road trip και να επισκεφτείτε πολλά από αυτά!
Γνωρίστε τα πανέμορφα Ζαγοροχώρια
Τα 46 χωριά του Ζαγορίου που χωρίζονται στο Δυτικό, το Ανατολικό και το Κεντρικό Ζαγόρι είναι επιγραμματικά τα παρακάτω:
Το Δυτικό Ζαγόρι βρίσκεται βορειοδυτικά των Ιωαννίνων και περιλαμβάνει κάποια από τα ομορφότερα και δημοφιλέστερα χωριά της περιοχής. Τα ξακουστά χωριά της κοιλάδας του Βοϊδομάτη που είναι η Αρίστη, το Μεγάλο και Μικρό Πάπιγκο, ο Βίκος, ο Άγιος Μηνάς και το Μεσοβούνι.
Το Ανατολικό Ζαγόρι βρίσκεται βορειοανατολικά της πόλης των Ιωαννίνων και αποτελείται από λιγότερο γνωστά αλλά εξίσου όμορφα χωριά. Αυτά είναι η Βοβούσα, Δεμάτι, Ιτέα, Καστανώνα, Πέτρα, τα χωριά της κοιλάδας του Βάρδα (Φλαμπουράρι, Γρεβενίτι, Ελατοχώρι, Μακρίνο, Τρίστενο), τα χωριά της κοιλάδας του Ζαγορίτικου (Ανθρακίτης, Καρυές, Δόλιανη, Καβαλλάρι), καθώς και οι όμορφοι συνοικισμοί Αγίας Παρασκευής και Ποταμιάς.
Το Κεντρικό Ζαγόρι βρίσκεται βόρεια των Ιωαννίνων και περιλαμβάνει τα χωριά Βίτσα, Μονοδένδρι, Κήποι, Ασπράγγελοι, Δίλοφο, Κουκούλι, Καπέσοβο, τα Βλαχοχώρια (Βρυσοχώρι, Ηλιοχώρι, Λάιστα), τα χωριά της κοιλάδας του Άνω Βίκου (Βραδέτο, Ελάτη, Ελαφότοπος, Άνω Πεδινά, Κάτω Πεδινά) καθώς και τα χωριά Τσεπέλοβο, Σκαμνέλι, Νεγάδες, Δίκορφο, Μανασσή, Καλουτά, Διπόταμο, Φραγκάδες και Λεπτοκαρυά.
Τα 46 Ζαγοροχώρια:
- Αρίστη
- Μεγάλο Πάπιγκο
- Μικρό Πάπιγκο
- Βίκος
- Άγιος Μηνάς
- Μεσοβούνι
- Βοβούσα
- Δεμάτι
- Ιτέα
- Καστανώνα
- Πέτρα
- Φλαμπουράρι
- Γρεβενίτι
- Ελατοχώρι
- Μακρίνο
- Τρίστενο
- Ανθρακίτης
- Καρυές
- Δόλιανη,
- Καβαλλάρι
- Αγία Παρασκευή
- Ποταμιά
- Βίτσα
- Μονοδένδρι
- Κήποι
- Ασπράγγελοι
- Δίλοφο
- Κουκούλι
- Καπέσοβο
- Βρυσοχώρι
- Ηλιοχώρι
- Λάιστα
- Βραδέτο
- Ελάτη
- Ελαφότοπος
- Άνω Πεδινά
- Κάτω Πεδινά
- Τσεπέλοβο
- Σκαμνέλι
- Νεγάδες
- Δίκορφο
- Μανασσή
- Καλουτά
- Διπόταμο
- Φραγκάδες
- Λεπτοκαρυά
Από όλα τα χωριά του Ζαγορίου παρακάτω θα δείτε αναλυτικά τα 19 πιο γνωστά από αυτά, τα οποία είναι και οι δημοφιλείς προορισμοί καθώς είναι μεγαλύτερα και προσφέρουν επιλογές τόσο στη διαμονή όσο και στο φαγητό. Οι υπόλοιποι οικισμοί / χωριά δεν διαθέτουν τουριστικές υποδομές στην πλειοψηφία τους και είναι συνήθως μια εξαιρετική επιλογή για βόλτα με βάση ωστόσο κάποιο άλλο χωριό ή και τα Ιωάννινα.
1.Ασπράγγελοι
Στην καρδιά του Ζαγορίου, στις πλαγιές του όρους Μιτσικέλι απολαµβάνει προνοµιακή τοποθεσία λόγω της κοντινής απόστασης από τα Ιωάννινα. Το χωριό Ασπράγγελοι στα Ζαγοροχώρια, που µέχρι το 1927 ονοµαζόταν Δοβρά ή Ντοβρά, µαρτύρησε, από τους Γερµανούς που το πυρπόλησαν ως αντίποινα για την αντιναζιστική στάση του. Σήµερα συναντάµε την υπέροχη πλατεία του όπου δεσπόζει η εκκλησία της Παναγίας, o ναός του Αγ. Νικολάου και το µοναστήρι της Δοβράς.
Απόσταση από Ιωάννινα: 28,7 χλμ.
2.Ελάτη
Χαρακτηρισµένο ως ο πιο «παραδοσιακός οικισµός» στα Ζαγοροχώρια, το µικρό αυτό χωριουδάκι είναι από τα πιο κοντινά στα Ιωάννινα. Αµφιθεατρικά χτισµένο, σε υψόµετρο 960 µ. έχει ως ατού τη θέα στα βουνά και τα δάση της Τύµφης. Ένα κεντρικό λιθόστρωτο καλντερίµι µάς οδηγεί στη µικροσκοπική πλατεία του.
Απόσταση από Ιωάννινα: 30 χλμ.
3.Μονοδένδρι
Το Μονοδένδρι στα Ζαγοροχώρια, από τα πλέον δηµοφιλή και, όπως λέγεται, το πρώτο χωριό που άνοιξε τις «κάνουλες» της τουριστικής ανάπτυξης στα Ζαγοροχώρια, σε υψόµετρο 1.060 µ. Από τα αξιοθέατα ξεχωρίζει το κτήριο της Ριζαρείου Σχολής και η πασίγνωστη µονή της Αγίας Παρασκευής, «γαντζωµένη» στο χείλος του γκρεµού µε θέα στο Φαράγγι του Βίκου!
Απόσταση: 39 χλμ. από τα Ιωάννινα
4.Τσεπέλοβο
Χτισμένο σε υψόμετρο που ξεπερνά τα χίλια µέτρα, είναι το µεγαλύτερο σε πληθυσµό από τα Ζαγοροχώρια, αλλά και το πιο αποµακρυσµένο. Φηµίζεται για το τριήµερο πανηγύρι του, τον Αύγουστο. Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει η εκκλησία του Αγίου Νικολάου.
Απόσταση: 50 χλμ. από τα Ιωάννινα
5.Αρίστη
Ένα από τα µεγαλύτερα Ζαγοροχώρια χτισµένο σε µια καταπράσινη πλαγιά µε θέα την Αστράκα, σε υψόµετρο 650 µ., συνιστά πολύ δυνατό ορµητήριο για να εξερευνήσετε την ευρύτερη περιοχή. Η Αρίστη βρίσκεται στα όρια του Εθνικού Δρυµού Βίκου-Αώου και αποτελεί ουσιαστικά την είσοδο στον πυρήνα του Δρυµού. Η ζωή συγκεντρώνεται γύρω από την κεντρική πλατεία µε τον πλάτανο, ενώ στις γραφικές… γειτονιές του οικισµού θα βρείτε µερικά από τα πιο ιδιαίτερα πολυτελή καταλύµατα για τα οποία καµαρώνει όλο το Ζαγόρι!
Απόσταση: 44 χλμ. από τα Ιωάννινα
6,Μικρό & Μεγάλο Πάπιγκο
Αν και πιο αποµακρυσµένα από τα υπόλοιπα Ζαγοροχώρια, τα Μικρό & Μεγάλο Πάπιγκο είναι από τα πιο δηµοφιλή. Κάτω από τη σκιά της επιβλητικής Αστράκας (όρος Γκαµήλα), οι δύο γειτονικοί πέτρινοι οικισµοί χαρακτηρίζονται από γραφικά λιθόστρωτα καλντερίµια και µια ικανοποιητική τουριστική ανάπτυξη µε περιποιηµένους ξενώνες και προσεγµένες προτάσεις για φαγητό και καφέ. Εντύπωση προκαλούν ο ναός των Ταξιαρχών στο πρώτο και εκείνος του Αγίου Βλασίου µε το εξάγωνο καµπαναριό στην είσοδο του δεύτερου. Μην φύγετε αν δεν κάνετε µια στάση στις Κολυµπήθρες!
Απόσταση: 73 χλμ. από τα Ιωάννινα
7.Βίτσα
Είναι χτισµένη αµφιθεατρικά και χωρισµένη σε δύο γειτονιές, στην Άνω και Κάτω Βίτσα. Αν και εντυπωσιάζει µε το απαράµιλλο φυσικό κάλλος που την περιβάλλει, ζούσε κάτω από τη σκιά του φηµισµένου Μονοδενδρίου, όµως φέτος µε τη δηµιουργία πολυτελών καταλυµάτων και τις νέες αφίξεις στο τοµέα της εστίασης, φαίνεται πως αναδεικνύεται στην ανερχόµενη δύναµη στα Ζαγοροχώρια.
Απόσταση: 36 χλμ. από τα Ιωάννινα
Highlights:
- H µεγάλη κεντρική πλατεία του µε τον 600 ετών πλάτανο.
- Σπουδαίο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ναοί Αγίου Νικολάου, Κοιµήσεως Θεοτόκου και Ταξιαρχών
- Από τα τελευταία σπίτια της Βίτσας ξεκινά η περίφηµη Χαράδρα του Βίκου, µία από τις πιο δηµοφιλείς διαδροµές περιηγητών.
- Με τη Σκάλα, το πετρόκτιστο µονοπάτι, ενώνεται η Βίτσα µε το Καπέσοβο και το Κουκούλι.
- Στα µέσα του φθινοπώρου, διοργανώνεται η ετήσια «γιορτή τσίπουρου», µε παραδοσιακή µουσική και άφθονο τσίπουρο.
8.Άνω Πεδινά
Από τα πιο ζωντανά χωριά στα Ζαγοροχώρια µε αρκετές επιλογές σε σύγχρονους ξενώνες και περιποιηµένα ταβερνάκια! Με ατού την εύκολη πρόσβαση, ο παραδοσιακός οικισµός, χτισµένος πανοραµικά, τραβά τελευταία όλο και πιο πολύ τα βλέµµατα πάνω του, ενώ επίσης συνιστά ένα «αυτοτελές» καταφύγιο για να φορτίσετε τις µπαταρίες σας… Επισκεφθείτε τη µονή της Ευαγγελίστριας και τον ναό του Αγίου Δηµητρίου.
Απόσταση: 40 χλμ. από τα Ιωάννινα
9.Κάτω Πεδινά
Μπορεί να επικρατεί η αίσθηση ότι επισκιάζονται από τα Άνω Πεδινά, αλλά αν µπείτε στα ενδότερα του γραφικού οικισµού τους θα καταλάβετε ότι αποτελούν έναν εξίσου «αυτόνοµο» προορισµό πιο ήπια ανάπτυξη! Η µακραίωνη ιστορία του έχει αφήσει το αποτύπωµά της και στις εκκλησίες, όπως τον ναό των Ταξιαρχών (χρονολογηµένος το 1611) και του Αγίου Νικολάου.
Απόσταση: 36 χλμ. από τα Ιωάννινα
10.Κήποι
Δεσπόζει κεντρικά του Ζαγορίου σε ύψος 750 µ. Όπως προϊδεάζει και η ονοµασία του, «πρωταγωνιστές» είναι οι κήποι του που µαζί µε τα πανέµορφα γεφύρια, ειδικά αυτό του Κόκκορη, τα λιθόστρωτα καλντερίµια και το ψηλό καµπαναριό µε το ρολόι και την εκκλησία του Αγίου Νικολάου δηµιουργούν ένα καρτ ποσταλικό σκηνικό. Χρόνου επιτρέποντος αξίζει µια επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο του Αγάπιου Τόλη για να δείτε µια αντιπροσωπευτική συλλογή από είδη της καθηµερινής ζωής των κατοίκων στα Ζαγοροχώρια. Είσοδος ελεύθερη. (Τ. 26530 71826).
Απόσταση: 39 χλμ. από τα Ιωάννινα
11.Δίλοφο
Ανέγγιχτο από τον χρόνο το γραφικό Δίλοφο στα Ζαγοροχώρια, σε υψόµετρο 800 µ., είναι ξακουστό για τα καλντερίµια και τα αρχοντικά του που στεγάζουν κάποιους µικρής δυναµικής ξενώνες. Η κεντρική κινηµατογραφική πλατεία του προσεγγίζεται µε τα πόδια, αφού θα χρειαστεί να αφήσετε το αυτοκίνητό σας στην είσοδο του χωριού!
Απόσταση: 31 χλμ. από τα Ιωάννινα
12.Δίκορφο
Ένα από τα όχι τόσο δηµοφιλή Ζαγοροχώρια που οφείλει το όνοµά του στην τοποθεσία του ανάµεσα σε δύο λόφους µέσα στο πυκνό δάσος από οξιές, έλατα και βελανιδιές του βουνού Μιτσικέλι. Στην κεντρική πλατεία θα δείτε το παλιό αρρεναγωγείο, την εκκλησία του Αγίου Μηνά, τον τεράστιο πλάτανο µε την πέτρινη βρύση κι ένα ταβερνάκι. Σε ένα λόφο (2,5 χλμ. από το Δίκορφο) δεσπόζει το ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη που προσφέρει πανοραμική θέα.
Απόσταση: 37 χλμ. από τα Ιωάννινα
13.Βραδέτο
Φεύγοντας από το Τσεπέλοβο και με κατεύθυνση στα δυτικά θα φτάσετε στο όμορφο Βραδέτο. Τα δυο χωριά απέχουν μεταξύ τους μόλις 15 χιλιόμετρα αλλά λόγω του ορεινού δρόμου θα χρειαστείτε περίπου 30 λεπτά οδικώς. Το Βραδέτο είναι ένα ιστορικό χωριό με υπέροχο φυσικό κάλλος, γνωστό και ως το «μπαλκόνι του Ζαγορίου»
Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.340 μ. από το 1616, οπότε και γίνεται μνεία για το χωριό σε ιστορικά κείμενα, ενώ αριθμεί ελάχιστους κατοίκους. Ξεχωρίζει για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική των σπιτιών του, όλα χτισμένα με πέτρα, που θα απολαύσετε κάνοντας μια βόλτα στα καλντερίμια.
Το Βραδέτο είναι το ψηλότερο χωριό από τα Ζαγοροχώρια, και διαθέτει πλείστες φυσικές ομορφιές, που αξίζει να τις γνωρίσει από κοντά ο επισκέπτης. Μάλιστα, η θέα από ψηλά είναι το λιγότερο μαγευτική και κόβει την ανάσα.
Παλιότερα δρόμος επικοινωνίας δεν υπήρχε παρά μόνο η περίφημη πέτρινη σκάλα-μονοπάτι, μέσω της οποίας επικοινωνούσε το Βραδέτο με το κοντινότερο χωριό, το Καπέσοβο, που, σημειωτέον, είναι ένα πανέμορφο ελληνικό χωριό του 16ου αιώνα…
Η κεντρική εκκλησία του Βραδέτου, «Η γέννηση της Θεοτόκου», χτίστηκε το 1799 από τον Νικόλαο Τσιγαρά και γιορτάζει κάθε 8 Σεπτεμβρίου, με τριήμερο πανηγύρι που είναι διάσημο σε ολόκληρο τον νομό Ιωαννίνων.
Η περίφημη Δρακολίμνη
Στα όρια του Βραδέτου και του Παπίγκου βρίσκεται η Δρακολίμνη, μια εκδρομή που αξίζει να κάνετε. Μια λίμνη σε υψόμετρο 2.150 μέτρα, στην οποία ζουν χιλιάδες χρόνια τώρα τα αμφίβια Τρίτωνες και γύρω τους έχει «χτιστεί»ο μύθος των δράκων-φυλάκων της λίμνης. Η λίμνη απέχει 1 ώρα πεζοπορίας από το οργανωμένο καταφύγιο στο διάσελο της Αστράκας και 4 ώρες πεζοπορίας από το Μικρό Πάπιγκο. Η πρόσβαση είναι δυνατή μόνο με τα πόδια.
Οι σπηλιές του Βραδέτου
Μερικά από τα βαθύτερα σπηλαιοβάραθρα της χώρας αλλά και της Ευρώπης βρίσκονται στην εδαφική περιφέρεια του Βραδέτου. Η Τρύπα στα Αλώνια, η τρύπα της Σκάλας, η Καλόγρια, η Ρεπετίνα, η Γκαϊλότρυπα, η τρύπα στα Κορνίσια είναι μερικές από τις ονομαστές σπηλιές, που προσελκύουν εκατοντάδες φανατικούς της σπηλαιολογίας. Φυσικά και τους λάτρεις της φύσης και της πεζοπορίας, που θα συναντήσουν μοναδικές εικόνες.
Η περίφημη Σκάλα του Βραδέτου
Η περίφημη Σκάλα του Βραδέτου που ένωνε το χωριό Βραδέτο με το Καπέσοβο και τον υπόλοιπο κόσμο έως τη δεκαετία του ’70 αποτελεί σήμερα μία εκπληκτική πεζοπορική διαδρομή και ένα προσκύνημα στην τοπική αρχιτεκτονική.
Η κατάβαση μέχρι τα δύο γεφυράκια, το Πέρα και το Δώθε, που ενώνουν την κοίτη της χαράδρας της Μεζαριάς, διαρκεί περίπου 1 ώρα αλλά θα σου πάρει πολύ περισσότερο. Κάθε λίγα μέτρα θα κοντοστέκεσαι για να παρατηρήσεις το εντυπωσιακά μελετημένο έργο που λέγεται ότι χρειάστηκε 20 χρόνια για να κτιστεί (χρονολογείται με επιφύλαξη στις αρχές του 18ου αι.).
Τρεις λωρίδες κυκλοφορίας, μία για τα ζώα με μαύρη πέτρα και δύο για τους ανθρώπους με άσπρη, μετρημένο πλάτος υπολογισμένο ακριβώς ώστε τα ζώα να μπορούν να στρίβουν μαζί με το ογκώδες φορτίο τους και περισσότερα από 1.000 λιθόστρωτα σκαλοπάτια που καλύπτουν ομαλά υψομετρική διαφορά 250 μ.
Κατασκευάστηκε από ντόπιους τεχνίτες της πέτρας, με σκοπό να ενώσει τα χωριά Καπέσοβο και Βραδέτο και αυτό εξυπηρετούσε μέχρι το 1974 οπότε έγινε η διάνοιξη του σημερινού δρόμου. Χτίστηκε με ξερολιθιές (πέτρες τοποθετημένες η μία πάνω στην άλλη), αποτελείται από 39 στροφές, έχει ανάπτυγμα 1500μ, διαθέτει 1100 σκαλοπάτια και καλύπτει υψομετρική διαφορά 250μ.
Η σκάλα ανεβαίνει την μια πλαγιά του φαραγγιού της Μεζαριάς, ένα φαράγγι που ενώνεται με αυτό του Βίκου. Η πλαγιά ενώνεται με την απέναντί της με δύο μικρά πέτρινα μονότοξα γεφύρια που κτίστηκαν ειδικά για την σκάλα.
Απόσταση από Ιωάννινα: 49 χιλιόμετρα
14.Καπέσοβο
Επόμενη στάση, το υπέροχο Καπέσοβο! Το πέτρινο εντυπωσιακό χωριό του 16ου αιώνα και ένα μνημείο της ηπειρώτικης αρχιτεκτονικής. Από το Βαρδέτο θα φτάσετε στο Καπέσοβο μόλις σε 20 λεπτά. Τα δύο χωριά όπως βλέπετε και στον χάρτη απέχουν μόλις 9,5 χιλιόμετρα.
Ανάμεσα στα πολλά, γνωστά και λιγότερο γνωστά Ζαγοροχώρια, είναι το εντυπωσιακό “πέτρινο” Καπέσοβο του 16ου αιώνα ένα πραγματικό “στολίδι” του Ζαγορίου, που έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός και δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς το γιατί. Εντυπωσιακά πέτρινα σπίτια, καλοδιατηρημένα καλντερίμια, επιβλητικά αρχοντικά μέσα σε ορεινό τοπίο με τους βραχώδεις όγκους και το πράσινο να κυριαρχούν γύρω του.
Ένα πανέμορφο σκηνικό που αξίζει να ανακαλύψουν όλοι. Το Καπέσοβο, ένα πραγματικό μνημείο της ηπειρωτικής αρχιτεκτονικής, φτιαγμένο από πέτρα και ήλιο, όπως λένε και οι κάτοικοι, ιδρύθηκε γύρω στον 16ο αιώνα και στην ακμή του είχε εύρωστη αγροτική οικονομία, όμως το εμπόριο ήταν αυτό που έφερε αληθινό πλούτο και φήμη στο χωριό.
Το χωριό είναι η πατρίδα του Αλέξη Νούτσου, ο οποίος ήταν Γενικός Προεστός Ζαγορίου και Ιωαννίνων, σύμβουλος του Αλή Πασά και μέλος της Φιλικής Εταιρείας αλλά και του Ιωαννούτσου Καραμεσίνη, προεστός του Ζαγορίου.
Χαρακτηριστικό του χωριού είναι τα ονόματα των κατοίκων του
Οι περισσότεροι κάτοικοι εδώ έχουν αρχαία μικρά ονόματα όπως Πλάτωνας, Κλέαρχος και Θουκυδίδης. Αυτό συμβαίνει από τον 19ο αιώνα αφενός γιατί οι κάτοικοί του ήταν μορφωμένοι με κλασική παιδεία, αφετέρου γιατί έτσι ήθελαν να τονώσουν το φρόνημα και την ελληνικότητα της τουρκοκρατούμενης τότε περιοχής.
Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου
Στο κέντρο του χωριού υπάρχει ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μνημεία του Ζαγοριού. Είναι η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, του 1793, με μοναδικές τοιχογραφίες στο εσωτερικό της φτιαγμένες από τους περίφημους Καπεσοβίτες ζωγράφους και με σαφείς δυτικές επιρροές. Οι καλλιτέχνες αυτοί ζωγράφισαν πολλούς ναούς ή φορητές εικόνες και χρύσωσαν πολλά τέμπλα στη Βόρεια Ελλάδα.
Ήταν επαγγελματίες ζωγράφοι με μόρφωση και απόλυτο καταμερισμό εργασιών. Τρεις καλλιτεχνικές οικογένειες έδρασαν έως τις αρχές του 19ου αιώνα όταν εμφανίστηκε το επώνυμο Μπογάς για τους Καπεσοβίτες ζωγράφους, από τις μπογιές που χρησιμοποιούσαν!
Σε επίπεδο αξίας είναι αν όχι καλύτεροι, σίγουρα εφάμιλλοι με τους διάσημους Χιονιαδίτες. Ξεχωρίζει επίσης η «Πασχάλειος Σχολή» με τις δεκατρείς αίθουσες, που χτίστηκε το 1861 από τους αδελφούς Παύλο και Κωνσταντίνο Πασχάλη.
Από το χωριό αρχίζει παρακλάδι της χαράδρας του Βίκου που ονομάζεται Μεζαριά και η οποία χωρίζει το Καπέσοβο από το απέναντι γειτονικό χωριό, το Βραδέτο. Στην κοίτη της Μεζαριάς, υπάρχουν δυο πέτρινα θολωτά γεφύρια που οδηγούν στην πέτρινη καλντεριμωτή σκάλα (Σκάλα του Βραδέτου), με διαδοχικά πέταλα που καταλήγουν στο χωριό Βραδέτο.
Στην περιοχή της Γαρδίτσας σώζονται ερείπια οχύρωσης που ανάγονται στην ελληνιστική περίοδο. Στην κορυφή του λόφου βρίσκεται το ξωκλήσι των Ταξιαρχών (1770).
Απόσταση από Ιωάννινα: 43 χιλιόμετρα
15.Νεγάδες
Άγνωστο χωριό στους περισσότερους, οι Νεγάδες, αν και ιδιαίτερα ιστορικό, γραφικό με εκπληκτική θέα και μέσα στο πράσινο φιλοξενεί ένα από τα πιο σημαντικά θρησκευτικά και πολιτιστικά αξιοθέατα όλης της Ηπείρου.
Μικρό, ορεινό και ανεξερεύνητο, το χωριουδάκι των Νεγάδων αριθμεί λιγότερους από 50 μόνιμους κατοίκους, αλλά ξεχωρίζει για την φύση που το περικλείει, στα 1.060 μέτρα του βουνού της Τύμφης στο κεντρικό Ζαγόρι, όπου είναι χτισμένο. Αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς του νομού Ιωαννίνων.
Στα highlights των Νεγάδων είναι μία από τις πιο ιδιαίτερες εκκλησίες που θα δείτε στην Ελλάδα και μια από τις πιο σημαντικές εκκλησίες της Ηπείρου: Στην πρώτη πλατεία που θα συναντήσετε στον οικισμό, είναι χτισμένος ο τρίκλιτος ναός που έχει… διαφορετική εκκλησία για κάθε κλίτος: Τον Άγιο Δημήτριο, τον Άγιο Γεώργιο και την Αγία Τριάδα. Χτίστηκε το 1795 και διαθέτει περίτεχνο τέμπλο διακοσμημένο με χρυσό επίστρωμα.
Εκεί «κρύβονται» ιδιαίτερες αγιογραφίες και τοιχογραφίες, που μεταξύ άλλων απεικονίζουν αρχαίους Έλληνες όπως ο Πλούταρχος και ο Αριστοτέλης.
Ο οικισμός είναι ιδιαίτερα ιστορικός καθώς υπάρχει από το 1312! Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μάλιστα, ανέδειξε ευεργέτες, οι οποίοι δραστηριοποιήθηκαν, αναδείχθηκαν και πλούτισαν στη Ρωσία, την Αυστρία και τη Μολδοβλαχία.
Σε κοντινή απόσταση, ιδανική για εξερευνήσεις, θα βρείτε την Κόνιτσα και τα γραφικά χωριά των Κήπων και του Βίκου.
Απόσταση από Ιωάννινα: 45,5 χιλιόμετρα
16.Γρεβενίτι
Για όσους δεν θεωρούν πια, εαυτούς «πρωτάρηδες» στο ωραιότερο ίσως σύμπλεγμα χωριών της Ελλάδας, εδώ θα ταξιδέψουμε σε ένα χωριό του Ζαγορίου που αν και από τα μεγαλύτερα είναι άγνωστο στους περισσότερους. Ο λόγος για το Γρεβενίτι.
Επιβλητικά αρχοντικά, λιθόκτιστα καλντερίμια που σε προκαλούν να τα ανέβεις –η απότομη πλαγιά που φιλοξενεί το χωριό κάνει την ανάβαση πράγματι πρόκληση– βρίσκοντας συνεχώς δικαιολογίες για στάσεις: πότε για να θαυμάσεις μια εντυπωσιακή, πέτρινη εννοείται, εκκλησία, πότε για να αράξεις στην πανέμορφη πλατεία, πότε για να ξεστρατίσεις προς ένα ακόμη «σημείο με θέα», από τα δεκάδες σηματοδοτημένα με μικρές ξύλινες ταμπέλες, που αγναντεύουν από ψηλά το φαράγγι του Βίκου.
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του εν πολλοίς άγνωστου Ανατολικού Ζαγορίου, το Γρεβενίτι που φωλιάζει σε υψόμετρο 980 μέτρων και απολαμβάνει πανοραμική θέα σε άλλα χωριά του Ζαγορίου και την αρχαιότερη μονή της περιοχής, τη Mονή Bοτσάς, γνωστή και ως Παναγιά Πωγωνιώτισσα.
Πολύ κοντά της, η αρχαία Ακρόπολη Γρεβενιτίου προσφέρει το απαραίτητο sightseeing για τους… ιστοριοδίφες, ενώ τα καταπράσινα δάση που πλαισιώνουν το χωριό ενδείκνυνται για ατελείωτες πεζοπορίες…
Πολύ κοντά από το χωριό, σε απόσταση μόλις 3,8 χιλιομέτρων -δηλαδή 7 λεπτά οδικώς- θα βρείτε ένα από τα πιο όμορφα φυσικά αξιοθέατα του Ζαγορίου, τη λίμνη Ζορίκα
Η λίμνη Ζορίκα είναι μια μικρή, φυσική και παραμυθένια λίμνη που βρίσκεται στο ανατολικό Ζαγόρι, πνιγμένη μέσα σε ένα δάσος μαυρόπευκων. Οι περισσότεροι την γνωρίζουν ως «η λίμνη με τα νούφαρα», ενώ την ονομασία Ζορίκα την πήρε από το ρέμα που κυλάει λίγο πιο χαμηλά.
Η λίμνη βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Φλαμπουράρι και Γρεβενίτι, ακριβώς πάνω στον επαρχιακό δρόμο που έρχεται από τη λίμνη των Πηγών του Αώου, δημιουργώντας ένα ονειρικό σκηνικό στη φύση. Το μέγεθος είναι πολύ μικρό, καθώς φτάνει περίπου τα 2 στρέμματα, με μια περίμετρο 180 μέτρων.
Οι όχθες της από τη μεριά του δρόμου είναι ήρεμες και έτσι μπορεί κανείς με ευκολία να παρατηρήσει βατράχια και τρίτωνες στα ρηχά, ενώ από τη μεριά του δάσους υψώνεται ένας πυκνόφυτος λόφος.
Το ιδιαίτερο με τη λίμνη Ζορίκα, πέρα από τη μαγευτική ομορφιά της, είναι ότι αποτελεί έναν σπάνιο οικότοπο, μια μικρή φυσική λίμνη στη μέση του δάσους, σημαντικό βιότοπο για διάφορα είδη της δασικής πανίδας και χλωρίδας.
Απόσταση από Ιωάννινα: 48,8 χιλιόμετρα
17.Φραγκάδες
Εδώ θα ξεφύγουμε από τα γνωστά και θα ταξιδέψουμε σε ένα χωριό που είναι άγνωστο στους περισσότερους, αν και είναι ένα από τα παλιότερα της περιοχής και χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός.
Οι Φραγκάδες είναι ένα από τα παλαιότερα Ζαγοροχώρια. Βρίσκονται στις νότιες πλαγιές της Τύμφης, 50 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Ιωαννίνων, χτισμένοι σε υψόμετρο 960 μέτρων. Το χωριό είναι περιτριγυρισμένο με πυκνά δάση δίνοντας την εντύπωση ενός εξώστη με εκπληκτική θέα προκαλώντας δέος στον επισκέπτη.
Στους Φραγκάδες βρίσκονται περίπου 130 αρχοντικά χτισμένα με πέτρα από τους περίφημους κτιστάδες της Ηπείρου. Μάλιστα υπήρχαν και δύο σχολεία που όπως έλεγαν οι κάτοικοι ήταν “ένα για τα παιδιά κι ένα για τα κορίτσια”.
Αν και το χωριό φέρεται να ιδρύθηκε περίπου το 600 μ.Χ. σύμφωνα με την τοπική παράδοση το όνομά του οφείλεται σε κάποιον Αντώνιο Φράγκο που στις 23 Δεκεμβρίου του 1384 δολοφόνησε στη περιοχή αυτή τον Σέρβο ηγεμόνα των Ιωαννίνων Θωμά Πρελούμπο. Τα επόμενα χρόνια η ιστορία του χωριού ακολούθησε εκείνη της ευρύτερης περιοχής του Ζαγορίου.
Οι Φραγκάδες είναι ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός. Κυριότερο αξιοθέατο του οικισμού είναι η πετρόχτιστη εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, χαρακτηριστικό δείγμα Ζαγορίτικής αρχιτεκτονικής.
Απόσταση από Ιωάννινα: 53,7 χιλιόμετρα
18.Λιγκιάδες
Το πανέμορφο χωριό των Λιγκιάδων βρίσκεται στην δυτική πλαγιά του όρους Μιτσικέλι χτισμένο σε υψόμετρο 940 μέτρων. Είναι το πιο κοντινό χωριό στην πόλη των Ιωαννίνων και απέχει μόλις 13 χλμ. από αυτή.
Οι Λιγκιάδες έχουν πανοραμική θέα στην πόλη των Ιωαννίνων και στη Λίμνη Παμβώτιδα που θα σας μαγέψει ενώ επίσης είναι κόσμημα για την περιοχή πλούσιο σε ιστορικές μνήμες που έχουν παραμείνει αναλλοίωτες στο χρόνο.
Το μαρτυρικό χωριό των Λιγκιάδων κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου πολέμου καταστράφηκε ολοσχερώς και ξαναχτίστηκε στην ίδια θέση. Στις 3 Οκτωβρίου το 1943, Κυριακή πρωί, οι Γερμανοί μάζεψαν τους κατοίκους του χωριού και τους εκτέλεσαν και έπειτα έκαψαν ολόκληρο το χωριό σε αντίποινα για τα χτυπήματα της ελληνικής αντίστασης.
Στο σχολείο των Λιγκιάδων που έκλεισε το 1988 στεγάζεται το Πνευματικό Κέντρο του χωριού ενώ στην είσοδο του χωριού θα συναντήσετε τη μονή Αγίου Γεωργίου Λιγκιάδων, που ιδρύθηκε το 1681 από τον λόγιο Βησσαρίωνα Μακρή. Το χωριό των Λιγκιάδων βρίσκεται πολύ κοντά και στο Σπήλαιο του Περάματος όπου ανακαλύφθηκε τυχαία το 1940, όταν οι κάτοικοι προσπαθούσαν να βρουν καταφύγιο κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι Λιγκιάδες βρίσκονται σε περίοπτη θέση γι’ αυτό και αποκαλούνται το “μπαλκόνι” των Ιωαννίνων αφού η θέα που προσφέρουν προς τη Λίμνη Παμβώτιδα και το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων είναι αξεπέραστη. Το βράδυ, η πανοραμική θέα του χωριού με τα φώτα που μοιάζουν με αστέρια δημιουργούν μια μοναδική εικόνα.
Στις Λιγκιάδες υπάρχει πολύ καλή τουριστική υποδομή με πολλά φιλόξενα ξενοδοχεία και ξενώνες που θα σας εξασφαλίσουν ευχάριστη διαμονή καθώς και ταβέρνες όπου μπορείτε να απολαύσετε τα παραδοσιακά Ζαγορίσια εδέσματα.
Ο Βοϊδομάτης ποταμός και ο Άραχθος είναι ιδανικός για τους λάτρεις του rafting και του καγιάκ. Στις Λιγκιάδες διοργανώνονται καθημερινά διάφορες δραστηριότητες όπως πεζοπορία, ιππασία, ποδήλατο βουνού, παραπέντε, καγιάκ, canoe, rafting, αναρρίχηση, ορειβασία κ.ά.
Απόσταση από Ιωάννινα: 13,1 χιλιόμετρα
19.Άγιος Μηνάς
Ο Άγιος Μηνάς είναιστο βορειοκεντρικό τμήμα του νομού Ιωαννίνων που ανήκει στα δυτικά Ζαγοροχώρια. Βρίσκεται στις ανατολικές κλιτύς της κορυφής «Τσουφόραχη» (ή «Τζουφαράχη» 946 μ.), δυτικά του Βοϊδομάτη και βόρεια της Αρίστης, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 640.
Ο Άγιος Μηνάς είναι ένα γραφικό χωριό του Ζαγορίου, με μια πλούσια ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Βρίσκεται σε υψόμετρο 640 μέτρων και προσφέρει στους επισκέπτες μια μοναδική θέα στα γύρω βουνά και την καταπράσινη φύση.
Η ιστορία του Αγίου Μηνά είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία του Ζαγορίου. Η αρχική ονομασία του χωριού ήταν Ερευνίκιο και σύμφωνα με την παράδοση, διαλύθηκε μετά από μια αιματηρή σύγκρουση μεταξύ δύο ισχυρών οικογενειών. Το σημερινό όνομα του χωριού προέρχεται από την ομώνυμη εκκλησία.
Αξιοθέατα:
Καστράκι: Ένα οχυρωμένο ύψωμα που πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκε ως στρατόπεδο από τον βασιλιά της Ηπείρου Πύρρο.
Πέτρινα γεφύρια: Τα παραδοσιακά πέτρινα γεφύρια του χωριού αποτελούν ένα ακόμα αξιοθέατο που αξίζει να επισκεφτείτε.
Φυσική ομορφιά: Η περιοχή γύρω από τον Άγιο Μηνά είναι ιδανική για πεζοπορία και εξερεύνηση της φύσης.
Απόσταση από Ιωάννινα: 50 χιλιόμετρα
Δείτε επίσης