Το Βρυσάκι υπήρξε μια υπέροχη, χαμένη σήμερα, συνοικία στους πρόποδες της Ακρόπολης που γκρεμίστηκε για να αποκαλυφθεί η Αρχαία Αγορά.
Στην οδό Αδριανού και απέναντι από τους Διόσκουρους υπάρχει ένα πολύ μικρό δρομάκι που ονομάζεται οδός Βρυσακίου. Εκεί παλιά βρισκόταν μια υπέροχη γραφική γειτονιά που κατεδαφίστηκε προκειμένου να έρθει στην επιφάνεια η Αρχαία Αγορά.
Πολλά από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μνημεία της Αθήνας, που αποτελούν σήμα-κατατεθέν για ντόπιους και ξένους επισκέπτες και σημείο αναφοράς του πολιτισμού και της ιστορίας της Αθήνας, όπως η Αρχαία Αγορά, η Στοά του Αττάλου, το Ωδείο ήταν θαμμένα κάτω από σπίτια, δρόμους, μαγαζιά και εκκλησάκια που όλα μαζί είχαν συνθέσει μια από τις πιο όμορφες γειτονιές της Αθήνας, το Βρυσάκι.
Το Βρυσάκι κάτω από την Ακρόπολη ήταν μια ζωντανή γειτονιά με 300 περίπου κατοίκους και καμιά 80αριά σπίτια, που όλοι μαζί αποτελούσαν μια μικρή κοινωνία με στενούς δεσμούς που γιόρταζε, γλεντούσε, ζούσε, την περίοδο 1931-1939 που όλα χάθηκαν.
Το Βρυσάκι, μαζί με τα σπίτια, τα δρομάκια και τις εκκλησίες του, κατεδαφίστηκε για να έρθει στο φως η Αρχαία Αγορά, μία από τις σημαντικότερες ανασκαφές του 20ού αιώνα, που ξεκίνησε το 1931.
Το Βρυσάκι είχε δύο μεγάλες πλατείες, την πλατεία Θησείου, η οποία πήρε το όνομά της από τον γειτονικό ναό Θησείον και τη μακρόστενη πλατεία της Στοάς των Γιγάντων, που δημιουργήθηκε λόγω των ανασκαφών γύρω από τα κολοσσιαία αγάλματα.
Το εκκλησάκι που επέζησε
Τρεις μεγάλες εκκλησίες είχε το Βρυσάκι, με τα ονόματα των οποίων προσδιορίζονταν και οι τρεις μικρές γειτονιές του: Τους Αγίους Αποστόλους του Σολάκη, τον Άγιο Φίλιππο και την Παναγία τη Βλασαρού. Σε αυτή την τελευταία στήθηκε το Πρωτοδικείο Αθηνών το 1834, ενώ λίγο αργότερα εγκαταστάθηκε εδώ ο Άρειος Πάγος.
Οι Άγιοι Απόστολοι του Σολάκη είναι ένα πέτρινο βυζαντινό εκκλησάκι με κεραμίδια μέσα στην Αρχαία Αγορά, που πολλοί αναρωτιούνται τι δουλειά έχει στις αρχαιότητες. Είναι αυτό που σώθηκε των κατεδαφίσεων και μια από τις παλαιότερες εκκλησίες της Αθήνας.
Χτίστηκε κατά πάσα πιθανότητα γύρω στον 10ο αιώνα και εξαιρέθηκε από τις κατεδαφίσεις λόγω των αρχιτεκτονικών ιδιαιτεροτήτων της, που την κατατάσσουν στα πιο ενδιαφέροντα δείγματα της βυζαντινής περιόδου.
Γειτονιές, γωνιές, παραδοσιακά κτήρια, όμορφες ιστορικές πλατείες συνθέτουν την ιστορία μιας πόλης που μέσα από τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες μιας άλλης εποχής έχει να μας διηγηθεί και να μας αποκαλύψει πολλά μυστικά!
Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού
Στην ιστορική αυτή περιοχή, βρίσκεται το κτιριακό συγκρότημα του Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού. Βασικοί στόχοι του Μουσείου είναι η συλλογή, καταγραφή, τεκμηρίωση, συντήρηση, μελέτη και προβολή των τεκμηρίων του νεώτερου πολιτισμού της Ελλάδας.
Οι πλούσιες συλλογές του περιλαμβάνουν 25.000 περίπου αντικείμενα προερχόμενα από τον ελληνικό χώρο (ηπειρωτικό και νησιωτικό), καθώς και από περιοχές όπου έδρασε ο ελληνισμός. Οι συλλογές καλύπτουν χρονολογικά την περίοδο από τα μέσα του 17ου μέχρι και τον 20ό αιώνα.
Οι μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις του αναδεικνύουν τα στοιχεία που διαμόρφωσαν την πολιτιστική ταυτότητα του νεώτερου ελληνισμού.
Το Μουσείο σήμερα προετοιμάζει τη μεταστέγασή του στο οικοδομικό τετράγωνο Άρεως – Βρυσακίου – Κλάδου και Αδριανού. Στα πλαίσια του Περιφερειακού προγράμματος «ΑΤΤΙΚΗ», γίνεται αποκατάσταση του συγκροτήματος ιδιοκτησιών του Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, συγκεκριμένα στις οδούς που αναφέρθηκαν στην Πλάκα για εγκατάσταση του Μουσείου και τη δημιουργία ενός σύγχρονου χώρου, όπου ο νεώτερος ελληνικός πολιτισμός προβάλλεται σφαιρικά μέσα από την ερμηνευτική προσέγγιση της υλικής αλλά και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Λόγω της προετοιμασίας για τη μετεγκατάσταση του Μουσείου, σήμερα λειτουργούν οι εξής εκθεσιακοί χώροι:
- Το κτήριο της οδού Πανός 22, όπου στεγάζεται η μόνιμη έκθεση του Μουσείου «Άνθρωποι και Εργαλεία: Όψεις της Εργασίας στην Προβιομηχανική Κοινωνία».
- Tο Λουτρό των Αέρηδων, το μόνο από τα δημόσια λουτρά της Αθήνας που σώζεται έως σήμερα.
*Το Τζαμί Τζισδαράκη θα αποτελέσει μέρος του νέου Μουσείου και, προς το παρόν, δεν είναι επισκέψιμο.
Το Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού αποτελεί ένα από τα δέκα Δημόσια Μουσεία της χώρας, το οποίο λειτουργεί σε
επίπεδο Διεύθυνσης στον κορμό του Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Με την ολοκλήρωση της Πράξης θα παραδοθεί ένα Νέο Μουσείο, στο οποίο ενσωματώνονται οι σύγχρονες επιστημονικές τάσεις της Μουσειολογίας και καλύπτεται η ιστορική περίοδος που αφορά στο νεότερο Ελληνικό πολιτισμό.
Καθώς το νέο Μουσείο χωροθετείται στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, στην πλατεία Μοναστηρακίου, αναβαθμίζεται παράλληλα ο ευρύτερος χώρος και αποκτά έναν πόλο έλξης για τους επισκέπτες της πόλης παρέχοντας πολλαπλά οφέλη και στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή αλλά και βελτιώνεται στο σύνολο η ανταγωνιστικότητα της Αττικής, ως τουριστικού προορισμού.
Το έργο αφορά στην πλήρη Αποκατάσταση του συγκροτήματος ιδιοκτησιών ΥΠΠΟΑ και του περιβάλλοντα χώρου στις οδούς Αδριανού–Κλάδου–Άρεως και Βρυσακίου στην Πλάκα για την εγκατάσταση του Μουσείου Ελληνικού Λαϊκού Πολιτισμού. Επιπλέον στα πλαίσια αυτά θα υλοποιηθεί η νέα έκθεση των μονίμων συλλογών του Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού καθώς και οι απαραίτητες Προμήθειες προθηκών και λοιπών εκθεσιακών κατασκευών του Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού.
Info: Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού (ΜΝΕΠ)
Φωτο: Κώστας Καπαρελιώτης
Δείτε επίσης
Aκολουθήστε μας στo Google News
