Το παραδοσιακό χωριό της Ορεινής Αρκαδίας που είναι χτισμένο στις πλαγιές του Πάρνωνα με τα μεσαιωνικά πυργόσπιτα

Πρόκειται για ένα γραφικό ιστορικό χωριό της Αρκαδίας, χτισμένο αμφιθεατρικά στις πλαγιές του Πάρνωνα, σε υψόμετρο 649 μέτρων το οποίο έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός, ενώ ξεχωρίζει με τα μεσαιωνικά του πυργόσπιτα που υποδηλώνουν τη μακραίωνη ιστορία του. Ο λόγος για τον Πραστό Αρκαδίας.

Ο Πραστός είναι ένα όμορφο ορεινό χωριό που ανήκει στον δήμο Βόρειας Κυνουρίας και βρίσκεται σε απόσταση 21χιλιομέτρων από το χωριό Άγιος Ανδρέας. Τα μεσαιωνικά και νεότερα χρόνια αποτελούσε την ιστορική πρωτεύουσα της Τσακωνιάς. Μέχρι και σήμερα ομιλείται από τους γηραιότερους η Τσακώνικη διάλεκτος.

Η μακραίωνη ιστορία

Ο Πραστός αναφέρεται για πρώτη φορά σε χρυσόβουλο του αυτοκράτορα Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου το 1293 με την ονομασία Προάστειον. Διαδέχτηκε την αρχαία πόλη του Οριόντα, καθώς έγινε η έδρα της Μητρόπολης Ρέοντος Πραστού, με συνέπεια να γίνει το μεγαλύτερο Τσακωνοχώρι.

Γνωρίστε επίσης το Δισπηλιό Καστοριάς: Ο λιμναίος προϊστορικός οικισμός από τους πιο σημαντικούς και παλιότερους στην Ευρώπη!

Απέκτησε μεγάλη δύναμη και πλούτο κατά τη διάρκεια της Β΄ Τουρκοκρατίας (18ος & αρχές 19ου αιώνα). Την περίοδο εκείνη εκτιμάται ότι ο Πραστός είχε πληθυσμό πάνω από 6.000 άτομα, 30 εκκλησίες, 9 ενορίες, 3 μονές, 2 κάστρα και αρκετά αρχοντικά – πυργόσπιτα. Οι άνθρωποι ταξίδευαν στις Σπέτσες, στην Ύδρα, στην Κωνσταντινούπολη και σ’ άλλα μέρη και αποκτούσαν μεγάλες περιουσίες.

Το 1770, κατά τη διάρκεια των Ορλωφικών, ο Πραστός και ολόκληρη η Τσακωνιά, συμμετείχαν ενεργά. Με την ίδρυση της Φιλικής Εταιρίας, το 1814, οι Πραστιώτες – Τσάκωνες έμποροι, αρχίζουν να γίνονται μέλη. Το 1819, ο Πραστός, διαχωρίστηκε από το Βιλαέτι Αγίου Πέτρου και έγινε πρωτεύουσα του Βιλαετίου Πραστού. Το βιλαέτι αυτό, περιελάμβανε και την Καστάνιτσα, την Σίταινα, την σημερινό Άγιο Ανδρέα, το Κορακοβούνι, την περιοχή του Τυρού, έως το Λεωνίδιο.

Ο Πραστός προσέφερε πολλά και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Στις 16 Μαρτίου, οι Πραστιώτες – Τσάκωνες, κηρύσσουν την Επανάσταση στην Τσακωνιά. Λίγες μέρες αργότερα, οι Πραστιώτες, υπό την αρχηγία του Γούλενου και του Μανωλάκη, ξεκίνησαν με ένα σώμα 250 ανδρών προς το κάστρο της Μονεμβασιάς, όπου κατελήφθη στις 23 Ιουλίου 1821.

Επιπλέον, σημαντική ήταν η προσφορά τους και στην Άλωση της Τριπολιτσάς, με ένα σώμα 300 ανδρών, που ενώθηκε με τα σώματα των Αγιοπετριτών, υπό τον Αναγνώστη Κονδάκη, των Αγιαννιτών, υπό τον Πάνο Ζαφειρόπουλο, των Βερβενιωτών, Δολιανιτών και πολλών άλλων.

Στις 23 Σεπτεμβρίου 1821, ο Πραστιώτης Μανώλης Ντούνιας, μπήκε πρώτος στην Τριπολιτσά, την οποία πολιορκούσαν για καιρό. Οι Πραστιώτες, συμμετείχαν με επιτυχία και σε άλλες μάχες. Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάς κατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό. Μετά την καταστροφή και την παρακμή του, οι κάτοικοι του Πραστού, εγκαταστάθηκαν στον Άγιο Ανδρέα (πρώην Πραστιώτικα καλύβια), στον Τυρό, στο Λεωνίδιο και σ’ άλλες περιοχές. Ο Πραστός αποτέλεσε τα επόμενα χρόνια πρωτεύουσα της Επαρχίας Κυνουρίας και έδρα του δήμου Βρασιών.

Κεραμίδι Πηλίου: Γνωρίστε το χωριό του 16ου αιώνα που συνδυάζει βουνό και θάλασσα και είναι χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός! 

Τα αρχοντικά σπίτια & οι εκκλησίες

Η ακμή και η αίγλη του χωριού έχουν αφήσει τα σημάδια τους ακόμα και σήμερα. Διασώζονται αρκετά παλιά πυργόσπιτα καθώς στον Πραστό θα δείτε ωραία αρχοντικά σπίτια, πυργόσπιτα και εκκλησίες, χαρακτηριστικά δείγματα της Τσακώνικης αρχιτεκτονικής. Τον 18ο και 19ο αιώνα, οι έμποροι που πλούτιζαν, κατασκεύαζαν σπουδαία αρχοντικά – πυργόσπιτα, που σώζονται μέχρι σήμερα. Κάποια από τα πιο σημαντικά είναι του Σαραντάρη (1722), του Καλημέρη, του Μερίκα, του Γούλενου, του Καραμάνου (1788), του Χατζηπαναγιώτη, αλλά και του Γερμανού Δέφφνερ.

Κρεμμύδια: Γνωρίστε το χωριό της Μεσσηνίας που έχει μπει στα Ρεκόρ Γκίνες – Το μοναδικό στην Ελλάδα!

Ο Πραστός έχει και παλιές, σημαντικές εκκλησίες, όπως η Παναγία (1762), όπου αποτελούσε την Μητρόπολη, ο Άγιος Δημήτριος (17ος αι.), οι Ταξιάρχες (17ος αι.), ο Άγιος Νικόλαος (17ος αι.), ο Προφήτης Ηλίας, ο Άγιος Αθανάσιος (16ος αι.) και άλλες. Παλαιότερα υπήρχαν περισσότερες εκκλησίες, που δεν σώζονται σήμερα, όπως η Παναγία η Στολιώτισσα, η Αγία Παρασκευή, του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Ιωάννη.

Δίπλα στην εκκλησία στις Παναγίας, ερειπωμένης σήμερα, βρίσκεται μικρό ύψωμα με εξαίρετη θέα στο χωριό και στη γύρω περιοχή. Κάτω από αυτό και δίπλα στην εκκλησία, υπάρχει η προτομή του Πραστιώτη Μανώλη Δούνια, αγωνιστή του 21, που πρωτοστάτησε στην άλωση στις Τρίπολης στις 23 Σεπτεμβρίου 1821. Κάτω από την παλιά μητρόπολη είναι η μικρή πλατεία του χωριού, που έχει ανακαινιστεί.

Στο κοντινό ρέμα της Μαζιάς υπάρχουν οκτώ νερόμυλοι και μια νεροτριβή, που δείχνουν πως το νερό έπαιζε πριν από πολλά χρόνια καταλυτικό ρόλο στην καθημερινότητα των κατοίκων του.

Κοντά στο χωριό βρίσκεται η Καστάνιτσα, η Σίταινα, οι Μονές Αρτοκωστάς, Καρυάς και οι κατεστραμμένες μονές Αγίου Δημητρίου Ρεοντινού και Προδρόμου (Εγκλειστούρι). Ανατολικότερα βρίσκεται το Ορεινό Κορακοβούνι.

Βλόγγος Αρκαδίας: Γνωρίστε το “μπαλκόνι” της κεντρικής Πελοποννήσου!

Ο Πραστός σήμερα έχει κυρίως ερειπωμένα αρχοντικά και πυργόσπιτα που στέκουν εκεί για να μαρτυρούν την παλιά του δόξα… Υπάρχει άλλωστε και το αντίστοιχο Τσακώνικο τραγούδι με τον χαρακτηριστικό στίχο: « Πραστέ μου πούν’ οι πύργοι σου και πούν’ η αρχοντιά σου». Αν και τον χειμώνα δεν κατοικείται, από την άνοιξη και μετά σφύζει από ζωή!

Πληροφορίες: wikipedia

Δείτε επίσης

• Πελοπόννησος: Εκδρομή σε 5 από τα ομορφότερα χωριά της – ιδανικά για κάθε εποχή
• Ιδέες για το τριήμερο: 4+1 πανέμορφα ορεινά χωριά στην Πελοπόννησο για να περάσετε αξέχαστα!
• Το μεσαιωνικό χωριό της Ισπανίας που είναι ένα από τα ομορφότερα όχι μόνο της χώρας αλλά της Ευρώπης και Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO