H αύξηση των αφίξεων φέρνει αύξηση και στον αριθμό των εργαζομένων στον κλάδο του τουρισμού στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα η άμεση και έμμεση απασχόληση στον τομέα να έχει αγγίξει τις 800 χιλιάδες, ενώ έχει τη δυναμική να υπερβεί το 1 εκατομμύριο έως το 2021.
Τα στοιχεία προκύπτουν από τη μελέτη που εκπόνησε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων στο πλαίσιο της Πράξης «Ενίσχυση της θεσμικής & επιχειρησιακής ικανότητας του ΣΕΤΕ» και εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ). Ως ένα από τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης προβάλλει και το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της αιχμής της τουριστικής περιόδου, ο τουρισμός αγγίζει το 10% του συνόλου των εργαζομένων, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση μετά το εμπόριο και τον πρωτογενή τομέα. Μάλιστα, ο μέσος όρος των τελευταίων τεσσάρων τριμήνων της απασχόλησης στον τουρισμό ανέρχεται στο 9,3% του συνόλου, δηλαδή σχεδόν όσο και της μεταποίησης (9,4%) ενώ υπερβαίνει αυτόν της δημόσιας διοίκησης (9%).
Σημειώνεται εδώ ότι ως απασχολούμενοι στον τουρισμό νοούνται οι εργαζόμενοι στην κατηγορία «Δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης». «Αν και μέρος της δραστηριότητας της εστίασης δεν αφορά στον τουρισμό, η εποχικότητα που παρουσιάζουν τα στοιχεία απασχόλησης σε αυτήν ταυτίζεται με την εποχικότητα του ελληνικού τουρισμού και ως εκ τούτου θεωρούμε τη δραστηριότητα αυτή ως κλάδο του τουρισμού. Από την άλλη πλευρά, δεν περιλαμβάνονται άλλοι κλάδοι (πχ μεταφορές) που αν και όχι αμιγώς τουριστικοί, αρκετά μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς τους αφορά στον τουρισμό», αναφέρεται στη μελέτη.
Τα επιμέρους συμπεράσματα
Ως προς τα επιμέρους συμπεράσματα, διαπιστώνεται ότι η μείωση της απασχόλησης στον τουρισμό μετά το 2009 υπήρξε πιο συγκρατημένη σε σχέση με τους άλλους κλάδους, ενώ η ανάκαμψη επήλθε πολύ γρηγορότερα, ξεκινώντας από το πρώτο τρίμηνο του 2014 και με πολύ έντονους ρυθμούς από το δεύτερο τρίμηνο του 2015. Όπως αναφέρεται, η απασχόληση στον τουρισμό ακολουθεί από το πρώτο τρίμηνο του 2014 τους ρυθμούς ανάπτυξης ανάπτυξης του εισερχόμενου τουρισμού. Ενδεικτικά, το 2014 είχαμε άνοδο 23% στις αφίξεις και 10,2% έσοδα, για το 2015 άνοδο 7,6% στις αφίξεις από το εξωτερικό και 5,5% στα έσοδα και για το διάστημα Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2016 αύξηση 4,7% στις αφίξεις αλλά πτώση 4,2% στα έσοδα. Με βάση τα στοιχεία που έχει επεξεργαστεί το Sete Intelligence του ΣΕΤΕ, στηριζόμενο στην τριμηνιαία Έρευνα Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ) της ΕΛΣΤΑΤ, η αύξηση της απασχόλησης στον τουρισμό υπερβαίνει την αύξηση των εσόδων και ακολουθεί την τάση αύξησης των αφίξεων.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω εξελίξεων, οι απασχολούμενοι πλέον στον τουρισμό πλησιάζουν στην χαμηλή σεζόν και υπερβαίνουν στην υψηλή το 10% του συνόλου των απασχολούμενων. Μάλιστα, όπως επισημαίνεται, η βαθμιαία αύξηση του ποσοστού των απασχολούμενων στον τουρισμό έως το 2013 οφείλεται στο ότι η μείωση της απασχόλησης στον τουρισμό ήταν μικρότερη απ’ ότι σε άλλους κλάδους. Ωστόσο, η ραγδαία αύξηση όμως του ίδιου ποσοστού μετά το 2014 οφείλεται στην πολύ μεγάλη αύξηση της απασχόλησης στον τουρισμό μετά το πρώτο τρίμηνο του 2014.
Στην αιχμή της τουριστικής περιόδου, όπου, όπως προαναφέρθηκε, οι εργαζόμενοι στον τουρισμό υπερβαίνουν το 10% του συνόλου, οι ίδιοι αποτελούν πλέον την τρίτη πολυπληθέστερη κατηγορία μετά τους εργαζόμενους στο εμπόριο και στον πρωτογενή τομέα. Έπονται στην 4η και 5η θέση η μεταποίηση και η δημόσια διοίκηση. Συγκριτικά, το τρίτο τρίμηνο του 2009, o τουρισμός, με 7,7%, κατείχε την 6η θέση μετά τις προαναφερθείσες κατηγορίες και τις κατασκευές.
Στις τρεις νησιωτικές περιφέρειες (Ιόνιο, Νότιο Αιγαίο, Κρήτη) που αποτελούν κύριους νησιωτικούς προορισμούς, 18% – 30% των απασχολούμενων είναι στον τουρισμό.