Η σύγχρονη Πόλη, με τους πελώριους ουρανοξύστες, τα καινούργια τζαμιά και τις μοδάτες γκαλερί, μοιάζει να είναι το κέντρο του κόσμου. Αχανής και συνάμα μαγευτική, σου δηλώνει εξαρχής ότι δεν πρόκειται ποτέ να την κατακτήσεις. Γι’ αυτό κι εμείς επιλέξαμε έξι «στιγμές», σαν καρτ ποστάλ, που μπορεί να ζήσει ένας ταξιδιώτης στη μεγαλούπολη με το δυτικό και το ανατολικό πρόσωπο.
Δείτε την Κωνσταντινούπολη πριν από την άλωση. Πραγματική Βασιλεύουσα!
1/ Βόλτα στο Φανάρι
Ακόμη και για εκείνους που δεν έχουν σφιχτούς δεσμούς με την Ορθοδοξία και γενικότερα με την Εκκλησία, το Πατριαρχείο και η γύρω περιοχή, το Φανάρι, έχουν ιστορικό ενδιαφέρον. Και τα συναισθήματα που σου δημιουργούνται όταν περπατάς στις ανηφόρες και τις κατηφόρες του πέμπτου λόφου της Κωνσταντινούπολης, του Φατίχ, δεν είναι κατ’ ανάγκην συγκίνησης και λησμονιάς για τη χαμένη πατρίδα. Οχι βέβαια ότι λείπουν και αυτά. Για παράδειγμα, αν σταθείς μπροστά στην κλειστή κεντρική πύλη του Πατριαρχείου, εκεί δηλαδή όπου απαγχονίστηκε ο Γρηγόριος Ε΄ το 1821, και φανταστείς ότι παρέμεινε κρεμασμένος επί τρεις ημέρες, πραγματικά ανατριχιάζεις. Ωστόσο, μόλις απομακρύνεσαι από το κέντρο της Ορθοδοξίας και αρχίζεις να περιπλανιέσαι στα κοντινά σοκάκια, βρίσκεσαι σε έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο. Παλιά αρχοντικά με θέα στον Κεράτιο Κόλπο, πολύχρωμες προσόψεις σπιτιών που μοιάζουν με παλέτα, παιδικές ζωγραφικές που κοσμούν την κακοτράχαλη άσφαλτο και απλωμένα ρούχα από το ένα μπαλκόνι στο άλλο συνθέτουν μια σπάνια εικόνα μπερδεμένης ομορφιάς. Ανηφορίζοντας το λόφο πίσω από το Πατριαρχείο, θα φτάσετε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Το κτίριο σίγουρα θα σας θυμίσει το Χόγκουαρτς, τη σχολή όπου φοίτησε ο Χάρι Πότερ. Το μεγαλοπρεπές κόκκινο κάστρο χτίστηκε τη διετία 1831-1833 υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Κωνσταντίνου Δημάδη και αποτελεί σήμα κατατεθέν της περιοχής.
2/ Για καφέ στο «Πέρα Παλάς»
Αναμφισβήτητα, το «Πέρα Παλάς» είναι ένα από τα ιστορικότερα ξενοδοχεία του κόσμου. Βρίσκεται στην ομώνυμη περιοχή και άρχισε να χτίζεται το 1892 από την εταιρεία Wagon Lit, για να στεγάσει τους ταξιδιώτες που έρχονταν στην Κωνσταντινούπολη από το Παρίσι με το Οριάν Εξπρές. Εδώ, η συγγραφέας Αγκαθα Κρίστι έγραψε το μεγαλύτερο μέρος από το διάσημο μυθιστόρημά της. Μάλιστα, το δωμάτιό της με τον αριθμό «411», στο οποίο εκτίθενται φωτογραφίες και βιβλία της, είναι επισκέψιμο για το κοινό. Ακόμη και αν κάποιος δεν γνωρίζει την ιστορία του ξενοδοχείου, με το που περάσει την περιστρεφόμενη πόρτα, θα νιώσει ότι εισέρχεται σε έναν ιδιαίτερο χώρο. Η ατμόσφαιρα είναι κυριολεκτικά αριστοκρατική.
Κατευθυνθείτε στο βάθος, μετά τη ρεσεψιόν, και καθίστε σε μία από τις σκαλιστές ξύλινες καρέκλες του 19ου αιώνα με τη βελούδινη μπορντό επένδυση. Παραγγείλτε αχνιστό τούρκικο καφέ και περιεργαστείτε το χώρο. Κινώντας περιστροφικά το κεφάλι σας, θα δείτε στο σαλόνι μαρμάρινες κολόνες, αυτοκρατορικούς πολυελαίους, περσικά χαλιά, μπρονζέ καθρέφτες, επιτραπέζια ρολόγια εποχής και τους έξι γυάλινους διακοσμημένους τρούλους της οροφής. Αχ, αυτοί οι τρούλοι! Σε παραπλανούν. Από τη μια νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε κάποιο ανατολίτικο χαμάμ και ετοιμάζεσαι για το λουτρό σου, από την άλλη θαρρείς ότι ξεκουράζεσαι στο παλάτι σου. Οσο πιο αργά απολαύσετε τον καφέ σας, τόσο πιο πολύ θα σας συνεπάρει η μυστηριώδης αύρα του ξενοδοχείου.
> Pera Palace Hotel Jumeirah, Mesrutiyet Cad. 52 Tepebasi, Μπέγιογλου, Τ/+90-212.377.4000, www.jumeirah.com
3/ Πέριξ της Ιστικλάλ
Οι τουρίστες θα περπατήσουν δυο-τρεις φορές κατά μήκος του πιο διάσημου πεζόδρομου: θα χαζέψουν τα γραφικά κόκκινα τραμ που τον διασχίζουν, με τους νεαρούς λαθρεπιβάτες που κάθονται εξωτερικά στα σκαλοπάτια του για να αποφύγουν το εισιτήριο, θα αγοράσουν μπακλαβαδάκια πασπαλισμένα με φιστίκι και θα ψωνίσουν από τα τουρκικά πολυκαταστήματα, που ομολογουμένως έχουν καλύτερες τιμές στις ίδιες επώνυμες μάρκες. Εσείς, όμως, λοξοδρομήστε από την Ιστικλάλ και χαθείτε στα κάθετα στενά της· εκεί κρύβεται όλη η γοητεία της Πόλης. Μην πάρετε χάρτη μαζί σας, αφήστε και το GPS του κινητού σας και μη φοβάστε ότι θα χαθείτε. Αυτός είναι ο στόχος, η άσκοπη περιπλάνηση, που θα σας χαλαρώσει από το άγχος της καθημερινότητας. Αλλωστε, ο χρόνος στην Κωνσταντινούπολη είναι εκ φύσεως νωχελικός. Κάθε στενό έχει τον δικό του, μοναδικό χαρακτήρα και ξεχωριστή μορφολογία. Σε κάποια, οι αντικριστές βιτρίνες είναι τόσο κοντά, που ανάμεσά τους χωράει να περάσει μόνο ένας άνθρωπος. Σε άλλα, οι καταστηματάρχες θα σας κεράσουν τσάι πάνω σε τσίγκινο δίσκο ή θα ακούσετε γραμμόφωνα να παίζουν ανατολίτικες μουσικές. Απόκρυφες στοές γαλλικής αρχιτεκτονικής με παλιατζίδικα, εστιάτορες που τηγανίζουν μύδια και τα προσφέρουν σε καλαμάκι, ντιζαϊνάτα μαγαζιά με ρούχα και έξυπνες στάμπες σε κοντομάνικα -«Κάποιοι το λένε χάος, εμείς το αποκαλούμε σπίτι μας», έγραφε ένα σχολιάζοντας την Κωνσταντινούπολη-, πάγκοι με λογής-λογής μπαχαρικά και ξηρούς καρπούς, μικροσκοπικά καφέ όπου η αριστερή τουρκική νεολαία σφυρηλατεί την αγωνιστική της συνείδηση. Ολα θα ξεδιπλωθούν μπροστά σας. Αρκεί να φύγετε από την πεπατημένη.
4/ Ψάρεμα στη γέφυρα του Γαλατά
Αν θέλετε να καταλάβετε γιατί κυλάει αργά ο χρόνος στην Πόλη και πώς η νοοτροπία των ντόπιων έχει διαποτιστεί με μια απλησίαστη για τα δυτικά δεδομένα χαλαρότητα, ο καλύτερος τρόπος είναι να πάτε για ψάρεμα! Σε μια πόλη που προσφέρει τα πάντα, αλλά η πλειονότητα των κατοίκων της δεν απολαμβάνει σχεδόν τίποτα, λόγω φτώχειας, το καλάμι έχει εξελιχθεί σε μόνιμη παρηγοριά. Στη γέφυρα του Γαλατά, που περνάει πάνω από τον Κεράτιο κόλπο και ενώνει τις περιοχές Φατίχ και Μπέγιογλου, θα τους δείτε ατάραχους να ψαρεύουν… ελπίδες στα βάθη της θάλασσας. Παρατεταγμένοι ο ένας δίπλα στον άλλο, με τους κουβάδες παρά πόδα, μπροστά από το κυκλοφοριακό κομφούζιο, ρίχνουν το καλάμι τους και περιμένουν ατελείωτες ώρες, μέχρι να τσιμπήσει καμιά παλαμίδα. Πάνω στη γέφυρα θα βρείτε πλανόδιους που νοικιάζουν καλάμια και δολώματα. Η τιμή δεν είναι πάγια. Οπως όλες οι συναλλαγές στην Πόλη, έτσι και αυτή θα χρειαστεί παζάρι. Ούτως ή άλλως, το κόστος για μία ώρα είναι ελάχιστο. Τι τρία, τι τέσσερα ευρώ, η αίσθηση του να ψαρεύεις λίγο πριν σουρουπώσει και να βλέπεις στο βάθος την Αγια-Σοφιά και το Γενί Τζαμί είναι εμπειρία ανεκτίμητη. Η φασαρία από τις κόρνες των αυτοκινήτων δεν θα σας ενοχλήσει καθόλου. Ούτε η… άδεια σας ψαριά. Στις δύο άκρες της γέφυρας υπάρχουν μικρές ψησταριές που πουλάνε σάντουιτς με ψημένη παλαμίδα.
5/ Για φαγητό στο Νιχώρι
«Ξένε, αν δης ένα χωριό όπου γελάει η φύσις, (…) εκεί να σταματήσης. Εφθασες, ξένε, στο Νιχώρι». Οι στίχοι του Κωνσταντίνου Καβάφη από το ομώνυμο ποίημά του περιγράφουν αυτό ακριβώς που νιώθει ο επισκέπτης όταν αντικρίζει για πρώτη φορά το Νιχώρι ή, στα τουρκικά, Yenikoy. Αγκυροβολημένο πάνω στο Βόσπορο, στη βόρεια πλευρά της Πόλης, με τα παλιά του αρχοντικά, τους μικρούς κόλπους, τις προβλήτες με τα πολυτελή σκάφη δίπλα στα καΐκια, τους γλάρους που βολτάρουν στον ουρανό αναζητώντας τη λεία τους, αυτό το παλιό ελληνικό χωριό έχει μετατραπεί σε μία από τις πιο κοσμικές συνοικίες της Κωνσταντινούπολης.
Μόλις ολοκληρώσετε την περαντζάδα σας -και αφού έχετε επισκεφτεί την εκκλησία της Παναγίας της Κουμαριώτισσας, όπου στον πίσω κήπο βρίσκονται τρεις τάφοι της οικογένειας Καραθεοδωρή-, επιλέξτε ένα από τα παραλιακά εστιατόρια. Πιάστε τραπέζι δίπλα στην τζαμαρία, παραγγείλτε ντόπια ρακή, δοκιμάστε θαλασσινές λιχουδιές και αφεθείτε στη μαγεία του Βοσπόρου. Η συμπαντική ενέργειά του θα απορροφήσει όλες τις αρνητικές σας σκέψεις, ενώ τα καράβια που πηγαινοέρχονται θα σας θυμίσουν ότι στη ζωή σημασία δεν έχει μόνο η διαδρομή, αλλά και το φορτίο που κουβαλάς. Εμείς καθίσαμε στο εστιατόριο «Aleko’nun Yeri Deniz Park». Εξυπηρέτηση που σε σκλαβώνει -σου σερβίρουν μέχρι και τη σαλάτα-, λεπτομέρειες που φτιάχνουν τη διάθεση -λεμονάκια ντυμένα με λευκό δίχτυ για τα κουκούτσια- και μενού με κλασικές γεύσεις, όπως οι πικάντικες γαρίδες με κόκκινη σάλτσα.
>Εστιατόριο «Aleko’nun Yeri Deniz Park», Daire Sokak 9, Νιχώρι, Τ/+90 212 262 0415, +90 212 299 2652
Κωνσταντινούπολη: Όλα όσα χρειάζεσαι για αυτό το ταξίδι…
6/ Επίσκεψη στον Αθλητικό Σύλλογο Πέρα
Στους τοίχους του θα δείτε ασπρόμαυρη φωτογραφία με το ξεκίνημα του αρσιβαρίστα και μετέπειτα προπονητή Χρήστου Ιακώβου. Στην ξύλινη τροπαιοθήκη θα χαζέψετε κύπελλα, πρωταθλήματα και αναμνηστικές πλακέτες από τις αρχές του 20ού αιώνα. Λίγο πιο δίπλα, μια κιτρινόμαυρη φανέλα με τις υπογραφές παικτών της ΑΕΚ. Δεν χρειάζεται να είσαι λάτρης των σπορ για να επισκεφτείς ένα εκ των πρώτων αθλητικών σωματείων της Κωνσταντινούπολης, του Αθλητικού Συλλόγου Πέρα, που μετά το 1922 μετονομάστηκε σε Πέρα Κλουμπ. Από εδώ έλκουν την καταγωγή τους η ΑΕΚ και ο ΠΑΟΚ, και από εδώ θα ξεκινήσει κάποιος αν θέλει να κατανοήσει την προσφυγική ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ο ιστορικός σύλλογος στεγάζεται στο κτίριο της Φιλόπτωχης Αδελφότητας των Κυριών του Πέρα και βρίσκεται στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης. Απέξω έχει μια μαύρη σιδερένια πόρτα με την επιγραφή «Beyoglu Spor Kulubu».Αφού την περάσετε, θα συναντήσετε μια άλλη πόρτα με δύο κιτρινόμαυρα σύμβολα, που μοιάζουν με ασπίδες. Αριστερά, είναι η ονομασία του σωματείου στα Ελληνικά και δεξιά στα Τουρκικά. Στρίβοντας δεξιά, για να ανεβείτε στον πρώτο όροφο, παρατηρήστε τι γράφει στην είσοδο του φιλόπτωχου σωματείου: «Fukara», που σημαίνει φτωχός. Αλλο ένα δάνειο, άλλη μια απόδειξη της συγγένειας των δύο λαών.
> Αθλητικός Σύλλογος Πέρα, Parmakkapi Sok 5/2, Μπέγιογλου
Aκολουθήστε μας στo Google News
