Μονεμβασιά: Γιατί στην προτείνουμε τώρα!

Μια μαγική πέτρινη πολιτεία, άγρια και περήφανη όπως η Λακωνική γη, παραμένει αναλλοίωτη μέσα στο χρόνο, έτσι όπως αναδύεται από τη θάλασσα σαν πέτρινος γίγαντας…

Ταξίδι – Κείμενο: Τίτη Βελοπούλου ([email protected])

Aνέκαθεν τα κάστρα όλου του κόσµου ασκούσαν πάνω µου µια ιδιαίτερη γοητεία. Κάτι οι θρύλοι για τους ιππότες και τις πυργοδέσποινες, κάτι το µυστήριο για τη ζωή εντός της περιτοιχισµένης πόλης, µε οδήγησαν σαν υπνωτισµένη για άλλη µία φορά µπροστά στη βαριά σιδερένια πόρτα… Η Καστροπολιτεία της Μονεµβασιάς, γνωστή και ως «Γιβραλτάρ της Ανατολής» που δεσπόζει πάνω στον επιβλητικό βράχο, µε καλούσε στα µονοπάτια της εξερεύνησης…

Ακόµα κι αν έρχεσαι για πρώτη φορά, δεν χρειάζεσαι χάρτη. Αρκεί να προσπεράσεις τη Νέα Μονεµβασιά (υστερεί σε αισθητική, ενώ ο µόνος λόγος που την επισκέφθηκα ήταν για να χαζέψω το Βράχοαπό τα παραθαλάσσια ταβερνάκια) και να διασχίσεις τη Γέφυρα για να αντικρίσεις µε δέος τη Μόνη Έµβαση (µοναδική είσοδο) που θα σε φέρει στην Καστροπολιτεία.

Είχα επιλέξει κι αυτή τη φορά ένα από τα ροµαντικά ξενοδοχεία της, γιατί δεν διανοούµαι να βρίσκοµαι εδώ και να µη µείνω εντός των Τειχών – θα έκανα µόνο µια εξαίρεση στην περίπτωση του Lazareto, κοντά στη Γέφυρα, για να επωφεληθώ από το ολοκαίνουριο spa του!

Θολωτές καµάρες, ανήλιαγα σοκάκια, ακανόνιστα καντούνια και πέτρα, πέτρα παντού αποπνέουν µια ιδιαίτερη αύρα που σε κάνει να νιώθεις πως περνάς σε άλλη διάσταση… Το ενδιαφέρον µου µονοπωλεί από την πρώτη στιγµή το κεντρικό πλακόστρωτο καλντερίµι! Σαν να γυρνάς πίσω στο 1900, τότε που στο ανηφορικό δροµάκι µε τα φαναράκια και τις µπουκαµβίλιες έβρισκες τα πάντα όπως µπακάλικα, ψαράδικα, σχολείο, Αστυνοµία, µέχρι και δικαστήριο. Από εδώ περνούσαν από τα πρώτα κιόλας χρόνια οι κάτοικοι, αυτό διασχίζουν σήµερα τα ζώα που µεταφέρουν τα πράγµατα, από εδώ περνώ κι εγώ παρέα µε τους δεκάδες ξένους τουρίστες για να αφουγκραστώ τον παλµό του διατηρητέου οικισµού! Δεξιά και αριστερά σε αυτό το υπέροχο σεργιάνι µε συντροφεύουν µικρά µαγαζάκια µε ξύλινους «παλαιικούς» πάγκους που βρίθουν από αναµνηστικά και καρτ ποστάλ µέχρι χειροποίητα κοσµήµατα και αξεσουάρ, ενώ οι µυρωδιές από τα τοπικά προϊόντα και τα βότανα µε καλούν σαν σειρήνες! Όπου κι αν κοιτάξω, οι γραφικές ξύλινες πινακίδες, τα καλαίσθητα φαναράκια και όλα τα κτήρια είναι άρτια εναρµονισµένα µε το υπόλοιπο πέτρινο… φυσικό κάλλος! Και αυτό οφείλεται στους αρχαιολόγους που σαν άγρυπνοι φρουροί δεν αφήνουν κανέναν να προσβάλει την αισθητική! Συγκεκριµένα, για να χτίσεις εντός του κάστρου επιβάλλεται αρχαιολογική µελέτη, έτσι ώστε τα νέα αρχιτεκτονικά σχέδια να εκπονηθούν µε βάση τη διάταξη του παλιού κτηρίου που προϋπάρχει στα θεµέλια…

Πλησιάζω στην πλατεία του Χριστού Ελκοµένου, µε το Αρχαιολογικό Μουσείο και το πολυφωτογραφηµένο κανόνι. Εδώ συγκεντρώνονται και τα τρία ταβερνάκια, όπου σερβίρονται τοπικές λιχουδιές. Είναι η ολάνθιστη αυλή της Ματούλας, το ταβερνάκι της Μαριάνθης και το Κανόνι, από την ταράτσα του οποίου θα έχεις τέλεια θέα – από τη µία στη θάλασσα και από την άλλη στον Γουλά, όπως ονοµάζονται σήµερα τα ερείπια της Πάνω Πόλης.

Παραστρατώ από το µονοπάτι µου για να διαπιστώσω ότι στη Μονεµβασιά έχει πολλά µα πολλά σκαλιά. Για να ανέβω στην Πάνω Πόλη (σου προτείνω να το κάνεις νωρίς το πρωί για την ανατολή ή το απόγευµα) χρειάζεται να ακολουθήσω την ανηφορική διαδροµή που διαρκεί περίπου 15΄! Είναι κουραστική αλλά αξίζει τον κόπο, τόσο για την Αγία Σοφία όσο και για να θαυµάσεις τη θέα από ψηλά! Το ίδιο ισχύει και για το Πορτέλο, τη µοναδική έξοδο του οχυρού στη θάλασσα –την πρώτη µου επαφή µε το Μυρτώο– όπου θα ανταµειφθώ βουτώντας στα πεντακάθαρα νερά του. Επιστρέφοντας το απόγευµα, η διαδροµή παράλληλα προς τα τείχη και µε µια στάση στην Πλατεία της Χρυσαφίτισσας –όπου εντοπίζω τρεις καινούριους ξενώνες– αποδεικνύεται από τις αγαπηµένες µου βόλτες!

Η Μονεµβασιά, ωστόσο, δεν είναι για όλους. Εντός των Τειχών δεν «χωράνε» αυτοκίνητα, ψηλοτάκουνα, ούτε φασαρία και βουή. Άσε που δεν πιάνουν και τα κινητά! Δεν έχει πολλές επιλογές για φαγητό –φέτος άνοιξε και ένα εστιατόριο– ούτε clubs, µόνο ήσυχα µπαράκια µε ειδυλλιακές ταράτσες. Εδώ θα έρθεις αν θέλεις να γεµίσεις τις µπαταρίες σου, να αφήσεις τα πάντα πίσω σου και να αφουγκραστείς τα µυστικά µιας άλλης εποχής. Από την ώρα που θα περάσεις τη µαγική πύλη της Μονεµβασιάς, ο χρόνος σταµατά… Μέχρι την ώρα που θα πάρεις και πάλι το δρόµο της επιστροφής!

Best secrets

• Ηλιοβασίλεµα υπό τους ήχους κλασικής µουσικής στο café του ξενώνα Malvasia!
• Τα µεζεδάκια και η υπέροχη στραπατσάδα της Κατερίνας στο café Bυζαντινό, απέναντι από την πλατεία.
• Παϊδάκια και παραδοσιακή κουζίνα στον Άθα, στον Άγιο Ιωάννη (Τηλ. 27320 68375) ή στον Μάστορα, στον Αγγελώνα.
• Ψαροµεζέδες στον Σκορπιό στη Γέφυρα, µε θέα στο Βράχο (Τηλ. 27320 62090)
• Βιολογικά προϊόντα δικής τους παραγωγής από µποστάνια και αυθεντικές γεύσεις στην παραδοσιακή ταβέρνα Πατρικό στον Άγιο Ιωάννη. (Τηλ. 27320 68220)
• Χειροποίητα κοσµήµατα στο µαγαζάκι Κορνηλία. (Κάστρο, τηλ. 27320 61891)

Highlights

Τι µπορείτε να δείτε µε αφετηρία τη Μονεµβασιά;

• Την Ελαφόνησο. Στο νότιο άκρο της Λακωνίας (εδώ θα φτάσετε µε καραβάκι από την Πούντα της Νεάπολης σε 15΄ (εισιτήριο: €1, €11 το αυτοκίνητο, τηλ. 27340 61138). Ανακαλύψτε το νησάκι µε τη φηµισµένη χρυσαφένια αµµουδερή παραλία του Σίµου! (φωτό)
• Το Γέρακα. Μόλις 20 χλµ. από τη Μονεµβασιά εντοπίζεται το γραφικό λιµανάκι που ζει σε χαλαρούς ρυθµούς. Με τη λιµνοθάλασσα ως φυσικό σκηνικό, αράξτε στα ταβερνάκια κατά µήκος του κολπίσκου και δοκιµάστε τοπικούς µεζέδες.
• Το Σπήλαιο Καστανιάς. Δεύτερο στο είδος του σε όλη την Ευρώπη, θα το συναντήσετε12 χλµ. βορειοανατολικά της Νεάπολης. Ένας πραγµατικός θησαυρός της φύσης µε κόκκινους και λευκούς σταλαγµίτες και σταλακτίτες, που µετρά 3 εκατ. χρόνια ζωής. Είσοδος: €7. Καθηµερινά 10:00-18:00. (τηλ. 27343 60100, www.cavekast.gr)
• Το Φαράγγι Λάρνακα. Στο δρόµο από Σπάρτη προς Μονεµβασιά, κάντε µια στάση στους Μολάους και αναζητήστε ένα εντυπωσιακό τοπίο µε νερόµυλους, τρεχούµενα νερά και µικρούς καταρράκτες.
• Το Απολιθωµένο Φοινικόδασος. Στην περιοχή του Αγ. Νικολάου, ένα ξεχωριστό δάσος απλώνεται σε τρεις βραχώδεις παραλίες (εµφανίζεται µετά από 8 χλµ. οδήγησης από τη Νεάπολη σε ασφαλτόδροµο και εν συνεχεία χωµατόδροµο) γεµάτο µε απολιθώµατα οστράκων!
• Το Παυλοπέτρι. Η αρχαιότερη βυθισµένη πολιτεία βρίσκεται στον οικισµό Βιγκλάφια, 10’ από τη Νεάπολη.
• Τις πανέµορφες παραλίες. Από τις οµορφότερες κοντά στη Μονεµβασιά, η Βλυχάδα (ή Γλυφάδα). Με εξωτικά χρώµατα, συνδυάζοντας το καταγάλανο της θάλασσας και το καταπράσινο του βουνού που βρίσκεται ακριβώς από πάνω της, η βοτσαλωτή ακτή της παραµένει ανεξερεύνητη! Πιο κοσµική είναι η πλαζ στον οικισµό της Πλύτρας, στο δρόµο προς Νεάπολη, µε beach bar. Εδώ, µάλιστα, θα δείτε και τη βυθισµένη πολιτεία του αρχαίου Αισώπου, ερείπια της οποίας είναι ορατά µε γυµνό µάτι τόσο κατά µήκος της ακρογιαλιάς όσο και µέσα στη θάλασσα. Τέλος, η παραλία Τηγάνια, στην περιοχή Ελιά στους Μολάους, συγκεντρώνει κόσµο για τα πεντακάθαρα νερά της (φέρουν Γαλάζια Σηµαία). Διαθέτει beach bar και ταβέρνα.

To ήξερες ότι:

• Το 375µ.Χ. ο ξακουστός Βράχος της Μονεµβασιάς αποκόπηκε από τη Λακωνία µετά από έναν σεισµό;
• Το όνοµά της οριοθετείται εννοιολογικά στο Σύνταγµα ως «µόνη έµβασις» (η µοναδική είσοδος προς το Κάστρο), ενώ της έχουν αποδοθεί τα ονόµατα Μονεµβάσια, Μονεµβασία, Μαλβάζια, Μαλβουαζί (για τους Φράγκους), Μαλµζύ (για τους Άγγλους), Μενεξέ Καλεσί, Μικρό Γιβραλτάρ αλλά και Βράχος;
• Εδώ γεννήθηκε και έζησε ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος; Στην είσοδο του Κάστρου υπάρχει το σπίτι του.
• Στα βόρεια του Βράχου βρίσκεται το µοναδικό φιόρδ στην Ελλάδα, αυτό του Γέρακα;
• Εδώ και 2 χρόνια στο µητροπολιτικό ναό του Ελκοµένου Χριστού επέστρεψε η σπάνια εικόνα της Σταύρωσης που είχε κλαπεί το 1979 τεµαχισµένη σε κοµµάτια, κάτι που γιορτάζεται στις 23 Μαΐου. Ανοιχτά 10:00-14:00 & 16:00-19:00.
• Το Malvasia είναι ανάµεσα στα παλαιότερα και πλέον περιώνυµα κρασιά της περιοχής, ενώ η φήµη του έκανε τη Μονεµβασιά ξακουστή στον κόσµο;
• Οι Γάλλοι και Ελβετοί που αγόρασαν σπίτια τις δεκαετίες ’50 και ’60, δεν µπόρεσαν να µείνουν λόγω των δύσκολων συνθηκών ζωής στο Κάστρο και έτσι τα µεταπούλησαν σε ντόπιους; Σήµερα, αυτοί που ζουν µόνιµα είναι λιγότεροι από 10.

ΝΕΑ ΤΑΣΗ

• Τελευταία η Μονεµβασιά έχει αναδειχθεί σε top προορισµό για γάµους; Από την άνοιξη µέχρι και το φθινόπωρο, πολλά είναι τα νέα ζευγάρια που δίνουν όρκους αιώνιας πίστης στις ιστορικές εκκλησίες (από τις πιο δηµοφιλείς ο Ελκόµενος Χριστός και η Παναγία Χρυσαφίτισσα), ανάµεσα στα στενά βοτσαλωτά σοκάκια του πέτρινου παραδοσιακού οικισµού! Μάλιστα, τελευταία, έµπειροι επαγγελµατίες αλλά και ροµαντικά ξενοδοχεία αναλαµβάνουν να καλύψουν κάθε πτυχή της οργάνωσης. Εσείς το µόνο που έχετε να κάνετε είναι να πάρετε την απόφαση…

Προτεινόµενα ξενοδοχεία:

Kinsterna hotel & spa (Άγ. Στέφανος, τηλ. 27320 66300, www.kinsternahotel.gr)

Lazareto (Κάστρο, τηλ. 27320 61991, www.lazareto.gr)

Αρδάµης (Κάστρο, τηλ. 27320 61887)

Tip: Αν επιλέξτε τη Μονεµβασιά για µήνα του µέλιτος, προτιµήστε τις εκλεπτυσµένες σουίτες του MoniEmvasis ή την πλέον ροµαντική σουίτα Θεοφανώ στο Theophano Art Hotel µε εξαιρετική θέα!

Κτήµα Πέτρα: 7ο χιλ. Ε.Ο. Μονεµβασίας- Σπάρτης, τηλ. 27350 41940, ktima-petra.gr

Πηγή: ICONS Travellers