Πρόκειται για ένα χωριό που εκτός από όμορφο είναι και πολύ ιστορικό καθώς η μακραίωνη ιστορία του μας πάει 1.000 χρόνια πίσω…Βρίσκεται στο δρόμο δίπλα στη Λίμνη Τριχωνίδα με κατεύθυνση από Αγρίνιο προς Θέρμο και ο λόγος για το χωριό Μυρτιά.
Λίγο έξω από τον οικισμό υπάρχει το Μοναστήρι της Παναγίας της Μυρτιάς. Πρόκειται για ένα σημαντικό βυζαντινό μνημείο.
Το χωριό έχει ιστορία χιλίων χρόνων και αποτέλεσε ιστορικό αλλά και καλλιτεχνικό πυρήνα της ευρύτερης περιοχής. Η Μονή είναι χτισμένη μέσα στη φύση, σε σημείο από όπου ο επισκέπτης έχει θέα προς την Τριχωνίδα. Η Μυρτιά είναι μια γραφική περιοχή της Tριχωνίδας με παραλίμνιες ταβέρνες (Παραλία Mυρτιάς), όπου μπορείτε να δοκιμάσετε την ονομαστή αθερίνα της λίμνης. Στο χωριό Mυρτιά θα δείτε την εκκλησία του Aγίου Iωάννη και το εκκλησάκι της Aγίας Eλεούσας σε σπηλιά («μπαλκόνι» με θέα σε όλη την περιοχή της Mυρτιάς και την Tριχωνίδα).
Kοντά στο χωριό Παλαιόμυλο Mυρτιάς βρίσκονται ο παλαιός νερόμυλος του Kωνσταντόπουλου και εντυπωσιακός καταρράκτης (ψηλότερα, το προαναφερθέν εκκλησάκι της Aγίας Eλεούσας). H μονή Μυρτιάς, αξιόλογης αρχιτεκτονικής, είναι αφιερωμένη στα Eισόδια της Θεοτόκου, ιδρύθηκε δε το 1491, σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή.
Το χωριό είναι επίσης γνωστό για τη μάχη που έγινε εκεί στις 10 Ιουλίου του 1943 κι έμεινε γνωστή ως η Μάχη της Μυρτιάς ή Γουρίτσας μεταξύ των ανταρτών του ΕΛΑΣ και των Γερμανών, όπου επικράτησε ο ΕΛΑΣ
Στις 7 Ιουλίου 1943 έφθασε σήμα στο Γενικό αρχηγείο Δυτικής Στερεάς (είχε την έδρα του στον Άγιο Βλάση), από την οργάνωση του ΕΑΜ στο Αγρίνιο
«Πληροφορία εξακριβωμένη: εντός των ημερών τμήμα του κατοχικού στρατού θα μεταβεί στο Θέρμο για εγκατάσταση στρατιωτικής βάσεως. Παρακαλούμε να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για ματαίωσή της». Η «διαρροή» προέρχονταν από τη διερμηνέα των Γερμανών στο Αγρίνιο, Μαρία Δημάδη.
Έπρεπε πάση θυσία, τα σχέδια των κατακτητών να αποτραπούν, γιατί εγκατάσταση των Γερμανών στο Θέρμο σήμαινε την αποκοπή του αντάρτικου τμήματος από τις βάσεις ανεφοδιασμού. Οι απώλειες των Γερμανών ήταν τεράστιες. O διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων Μέσης Ανατολής Ουίλσον εξέφρασε στο Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ την ευαρέσκειά του για την πλήρη επιτυχία της μάχης, η οποία μεταδόθηκε από το ραδιοφωνικό σταθμό Καΐρου στις 20-7-1943 και της Μόσχας.
Όσο κι αν μοιάζει υπερβολικό, όπως λέει κι ο Μαραγιάννης «Οι στροφές της Μυρτιάς έγιναν τα Δερβενάκια της Ρούμελης». Στο ύψωμα της μεγάλης στροφής της Μυρτιάς στήθηκε ιστορικό μνημείο αυτής της μάχης και κάθε χρόνο γίνονται εκεί εκδηλώσεις για το μεγάλο αυτό ιστορικό γεγονός.
Δείτε επίσης