Το νεοκλασικό κτίριο στην καρδιά της Αθήνας, γνωστό ως Μέγαρο Τσίλλερ – Λοβέρδου, σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Ερνέστο Τσίλλερ το 1882, για να στεγάσει την οικία του. Το αρχιτεκτονικό αυτό κόσμημα σήμερα στεγάζει το Μουσείο Λοβέρδου, ένα νέο μουσείο της Αθήνας, μετά από ανακαίνιση η οποία ξεκίνησε το 2014 και ολοκληρώθηκε το 2021 όταν και άνοιξε τις πόρτες του για το κοινό (με ελεύθερη είσοδο), στις 18 Μαΐου, Διεθνής Ημέρα Μουσείων, και αποτελεί παράρτημα του Βυζαντινού & Χριστιανικού Μουσείου.
Οι περισσότεροι Αθηναίοι δεν είχαν δει ότι υπάρχει ένα τέτοιο κτίριο στην οδό Μαυρομιχάλη, στην καρδιά της πρωτεύουσας καθώς για πολλά χρόνια υπήρχαν σκαλωσιές και λινάτσες…
Το Μουσείο Λοβέρδου λοιπόν στεγασμένο στο Μέγαρο Τσίλλερ-Λοβέρδου που χτίστηκε την περίοδο 1882-1885 από τον Γερμανό αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσίλλερ και αποτέλεσε την κατοικία του, φιλοξενεί σήμερα τη συλλογή του Διονυσίου Λοβέρδου, που υπήρξε ο επόμενος ένοικος του κτιρίου. Η συλλογή που είναι μία από τις σημαντικότερες και μεγαλύτερες συλλογές μεταβυζαντινής θρησκευτικής τέχνης στην Ελλάδα, περιλαμβάνει εικόνες της Κρητικής και Επτανησιακής σχολής, ξυλόγλυπτα, χειρόγραφα και αντικείμενα μικροτεχνίας, αλλά και έργα καλλιτεχνών του 20ου αιώνα που εμπνέονται από τη μεταβυζαντινή ζωγραφική.
Η ανακαίνιση
Το κτήριο αποκαταστάθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, εκπληρώνοντας έτσι την υποχρέωση να αποδοθεί το μνημείο στην πόλη αλλά και την υποχρέωση απέναντι στον συλλέκτη και τη μνήμη του καθώς ο Λοβέρδος με δωρεά προσέφερε και το σπίτι του και τη συλλογή του στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο προκειμένου η συλλογή του ή ένα μέρος της να εκτεθεί στο συγκεκριμένο κτήριο. Αυτό λοιπόν γίνεται από το 2021 μετά την ανακαίνιση του υπέροχου αυτού κτηρίου. Με πάρα πολλή δουλειά του προσωπικού του, ολοκληρώθηκε το έργο και αποδόθηκε στο αθηναϊκό κοινό το συγκεκριμένο Μέγαρο, το οποίο συνδυάζει στοιχεία νεοκλασικής αρχιτεκτονικής με στοιχεία βυζαντινής μουσειακής αρχιτεκτονικής. Επιπροσθέτως, η ίδια η συλλογή είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο.
Η ιστορία
Το Μέγαρο Τσίλλερ-Λοβέρδου είναι αστικό παλάτι ανεγερθέν το 1882 στην Αθήνα. Σχεδιάστηκε από τον Γερμανό αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσίλλερ, ο οποίος το χρησιμοποίησε ως κύρια κατοικία και χώρο εργασίας του μέχρι την αγορά του το 1912 από τον Έλληνα τραπεζίτη Διονύσιο Λοβέρδο. Ο Λοβέρδος προχώρησε σε μετατροπή τμήματος της οικίας, προκειμένου να φιλοξενήσει εντός αυτής τη σημαντική συλλογή του έργων μεταβυζαντινής τέχνης.
Το 1979, το μέγαρο παραχωρήθηκε στο Ελληνικό Δημόσιο από τους κληρονόμους του Λοβέρδου και σημαντικές εργασίες αναστήλωσης έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010 με απώτερο σκοπό τη μετατροπή του σε μουσείο.
Το Μέγαρο Τσίλλερ-Λοβέρδου, είναι έκτασης μεγαλύτερης των 1.000 τ.μ σε τρία επίπεδα, ενώ διαθέτει και επιπρόσθετη έκταση της τάξεως των 573 τ.μ αποτελείται από σύμπλεγμα κτιρίων εποχής και διαφορετικών λειτουργιών. Οι δύο ιδιώτες ιδιοκτήτες του -Ερνέστος Τσίλλερ και Διονύσιος Λοβέρδος- προχώρησαν σε αριθμό μετατροπών του αρχικού αρχιτεκτονικού σχεδίου του κτιρίου.
Η αστική κατοικία του Ερνέστου Τσίλλερ (1882-1912)
Εγκαταστημένος μόνιμα στην Ελλάδα από το 1868, ο Ερνέστος Τσίλλερ υπήρξε εκ των κυριότερων νεοκλασικών αρχιτεκτόνων στη χώρα.
Οι εργασίες ανέγερσης της αθηναϊκής έπαυλης ολοκληρώθηκαν το 1885. Το συγκεκριμένο κτίριο αποτέλεσε, παράλληλα, κύρια κατοικία του αρχιτέκτονα και της οικογένειάς του, εργαστήριο, καθώς και γραφείο του. Μεταξύ άλλων, περιελάμβανε αίθουσα μουσικής για λογαριασμό της συζύγου του Ερνέστου Τσίλλερ, Σοφίας Δούδου, εγνωσμένης αξίας πιανίστριας. Αριθμός καλλιτεχνικών και πολιτικών προσωπικοτήτων,υπήρξαν επισκέπτες του συγκεκριμένου κτιρίου κατόπιν σχετικής προσκλήσεως του ζεύγους Τσίλλερ.
Η οικία-μουσείο της οικογένειας του Διονυσίου Λοβέρδου (1912-1979)
Έχοντας κάνει κακές επιχειρηματικές συνεργασίες και επιλογές το 1900, ο Τσίλερ υποχρεώθηκε να υποθηκεύσει το σπίτι του, και μάλιστα, σε μια προσπάθεια να αυξήσει τα έσοδά του, μετέτρεψε ένα τμήμα του κτιρίου σε οικοτροφείο, όπου δέχονταν ενοίκους επ΄ αμοιβή. Ωστόσο, δεν κατάφερε να σώσει την οικία του, που εκπλειστηριάστηκε το 1912 έναντι χρηματικού ποσού της τάξεως των 150.000 δραχμών. Το μέγαρο αγοράστηκε από τον οικονομολόγο, ιδρυτή της Ιονικής και Λαϊκής Τράπεζας και συλλέκτη έργων τέχνης, Διονύσιο Λοβέρδο. Ο τελευταίος προχώρησε σε ανακατασκευή του κυρίως τμήματος του κτιρίου, καθώς και, έπειτα από μερικά χρόνια, στην ανέγερση παρεκκλησίου εντός του κήπου του Τσίλλερ και στην ανακατασκευή του πρώην εργαστηρίου του αρχιτέκτονα με σκοπό την έκθεση της ιδιωτικής συλλογής του η οποία αποτελείτο από, περίπου, 500 εικόνες.
Από ιδιωτική δωρεά σε δημόσια συλλογή (1979–2021)
Το 1979, οι δύο κληρονόμοι του Διονυσίου Λοβέρδου, Μαρία Λοβέρδου και Ιωάννα Βασιλιάδη, παραχώρησαν τη συλλογή του πατέρα τους στο Υπουργείο Πολιτισμού. Το 1980, το μέγαρο υπέστη καταστροφές ως αποτέλεσμα πυρκαγιάς ενόσω φιλοξενούσε το βεστιάριο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Κατά τη διάρκεια του αμέσως επόμενου έτους, το κτίριο κατεγράφη εντός του καταλόγου των προστατευόμενων κτιρίων της Ελλάδας.
Η δωρεά της ιδιοκτησίας, η οποία υλοποιήθηκε το 1992, επισημοποίησε την προσάρτησή της από το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο και τη μετατροπή του κτιρίου σε μουσείο ανοιχτό προς το κοινό. Τα αρχικά σχέδια, κατά τα μέσα της δεκαετίας του 2000, προέβλεπαν την φιλοξενία εντός του χώρου συλλογής σχεδίων, χαρτών, καθώς και φωτογραφικών αρχείων του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου. Ωστόσο, καθώς είχε υποστεί σημαντικές ζημιές από τους σεισμούς, την πυρκαγιά, τις λεηλασίες, το κτίριο παρέμεινε υπό καθεστώς εγκατάλειψης για χρονικό διάστημα σχεδόν δύο δεκαετιών. Το 2011, μελέτες πραγματοποιήθηκαν από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, ενώ το 2014 ξεκίνησαν εργασίες αναστήλωσης του κτιρίου. Έπειτα από αναμονή πέντε ετών και συνολικό προϋπολογισμό της τάξεως των 5.220.696 ευρώ, το Μέγαρο Τσίλλερ-Λοβέρδου άνοιξε επισήμως στο κοινό τον Μάιο του 2021. Ως μέρος των εκθεμάτων του, φιλοξενεί εικόνες εικονοστασίων και ξύλινων γλυπτών της Κρητικής και της Επτανησιακής Σχολής τα οποία και αποτελούν τμήμα της Συλλογής Λοβέρδου.
Photos: https://erga.attica.gov.gr/
Info
Καθημερινά 08:30 – 15:30 (Τρίτη κλειστά) – Είσοδος ελεύθερη | Μαυρομιχάλη 6, Τ. 210 3392147, http://loverdosmuseum-bma.gr/
Δείτε επίσης
- Εθνική Πινακοθήκη: Ένα κτίριο – κόσμημα που η ανακατασκευή του ενίσχυσε περαιτέρω την πολιτιστική ταυτότητα της Αττικής αλλά και όλης της χώρας
- Αττική: Ένας εξαιρετικός προορισμός για τουρισμό τρίτης ηλικίας – Όλα όσα μπορείτε να κάνετε
- Ο ναΐσκος Αγίου Νικολάου Θων: Το σπουδαίο μνημείο που ξαναβρήκε την αίγλη του
Aκολουθήστε μας στo Google News
