Ποιος μπορούσε αλήθεια να φανταστεί ότι η αρχαιότερη βιβλιοθήκη στην Ελλάδα βρίσκεται σε ένα μικρό ορεινό χωριό της Πελοποννήσου, που αριθμεί μόλις 300 περίπου κατοίκους, αλλά έχει μεγάλη ιστορία να επιδείξει στο παρελθόν του!
Ιστορικός και ξακουστός οικισμός, η Δημητσάνα στην Ορεινή Αρκαδία ήταν η πάλαι ποτέ “Μπαρουταποθήκη του Μοριά”. Και μπορεί να είναι διάσημη για τη φύση, την γραφικότητα, τις δραστηριότητες, τη λαχταριστή παραδοσιακή κουζίνα και τα χειροποίητα τοπικά προϊόντα ωστόσο εδώ βρίσκεται και η αρχαιότερη βιβλιοθήκη στην Ελλάδα.
Ζωντανό μνημείο ιστορίας
Στην αρχαιότητα ήταν γνωστή ως Τεύθις, ενώ τον 18ο αιώνα διέθετε ήδη περίφηµη θεολογική σχολή και το 1764 οι μοναχοί Γεράσιμος Γούνας και Αγάπιος Λεονάρδος ίδρυσαν βιβλιοθήκη. Περιείχε πάνω από 5.000 τόμους σπάνιων βιβλίων και συγγράμματα, ενώ μέχρι την Τουρκοκρατία ήταν από τις σημαντικότερες στην ελληνική επικράτεια.
Επειδή ακριβώς η βιβλιοθήκη έπαιξε σημαντικό ρόλο στον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων, προσέφερε τα βιβλία της για να τυλιχτεί το μπαρούτι και να δημιουργηθούν φυσίγγια. Έτσι από τους 5.000 τόμους που αριθμούσε πριν από το 1821, μετά την απελευθέρωση είχαν διασωθεί μόλις 600 τόμοι.
Ξενάγηση μέσα στις 15 πιο εκπληκτικές βιβλιοθήκες του κόσμου! (video)
Από το 1845 η βιβλιοθήκη στεγάζεται σε τμήμα της άλλοτε Θεολογικής Σχολής (που δημιουργήθηκε επίσης στη Δημητσάνα το 1764 από τους ίδιους μοναδούς που ίδρυσαν και τη βιβλιοθήκη).
Σήμερα η βιβλιοθήκη έχει 35.000 τόμους, ενώ από το 1925 το υλικό της ταξινομήθηκε και αναγνωρίστηκε η αξία του από την πολιτεία, η οποία κατέταξε τη βιβλιοθήκη υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού, ως δημόσια βιβλιοθήκη.
Τα hot spot της Δημητσάνας
Η Δημητσάνα είναι το κατάλληλο σκηνικό για να πλάσεις νουάρ ιστορίες… παρότι το ρολόι του χωριού, που χτυπάει αδιάκοπα όλο το εικοσιτετράωρο ανά μισή ώρα, σε βγάζει από τις φαντασιακές περιπέτειές σου.
Η ομίχλη από το φαράγγι του Λούσιου ανεβαίνει προς το χωριό. Τα πέτρινα σπίτια με τα κόκκινα κεραμίδια φαίνονται όλο και πιο αχνά, ενώ το μόνο που ακούγεται είναι ο αέρας που χτυπάει δεξιά και αριστερά πάνω στα βράχια στην είσοδο του φαραγγιού του Λούσιου.about:blank
Η καρδιά του χωριού
Ενας κεντρικός δρόμος με μαγαζιά, καφενεία και κίνηση είναι αυτός που χωρίζει το χωριό στα δύο. Πάνω σε αυτόν συγκεντρώνεται όλη η ζωή του οικισμού. Από τον φούρνο στην αρχή μέχρι τον ξενώνα και το μαγαζί με τα παραδοσιακά προϊόντα στη μέση ή τις ταβέρνες και τα καφέ προς το τέλος. Στους πίσω δρόμους, η ατμόσφαιρα είναι πιο ήσυχη και τα βράδια ρομαντική.
Οι μεγαλύτεροι κάθονται στο παραδοσιακό καφενείο για πρωινό καφέ, το μίνι μάρκετ παραλαμβάνει τις προμήθειες της εβδομάδας, οι υπόλοιποι πηγαινοέρχονται από το ένα μαγαζί στο άλλο για την «καλημέρα», που θα κάνει την ώρα να περάσει πιο γρήγορα.
Σαν διαφήμιση του ΕΟΤ για τα ελληνικά χωριά (και η αλήθεια είναι ότι εταιρεία κινητής τηλεφωνίας ήταν αυτή που επέλεξε την περιοχή για να γυρίσει διαφημιστικά σποτ). Σχεδόν όλοι όσοι διατηρούν επιχείρηση είναι νέοι.
Ντόπιοι που έμειναν, που έφυγαν και ξαναγύρισαν, ξένοι που αγάπησαν τη Δημητσάνα και έφεραν τη ζωή τους εδώ, στην καρδιά του όρους Μαίναλο, στα 960 μ. υψόμετρο. Περαστικοί, πούλμαν με εκδρομείς που οδεύουν προς τις σημαντικές μονές της περιοχής και πολυμορφικά αυτοκίνητα, γεμάτα εξοπλισμό extreme sports για όσους πηγαίνουν στον Λούσιο ποταμό, διαταράσσουν συχνά, αλλά μόνο για λίγο, την ησυχία του κεντρικού δρόμου.
Βόλτες και βαθιές ανάσες
Η Δημητσάνα είναι γεμάτη από παλιά πέτρινα σπίτια. Τα περισσότερα από αυτά δεν έχουν αφεθεί στην τύχη τους, αλλά έχουν ανακαινιστεί και έχουν γίνει κατοικίες και ξενώνες. Στα στενάκια της, το σκούρο γκρι της πέτρας κάνει αντίθεση με τα κόκκινα κεραμίδια.
Τον χειμώνα το χιόνι δεν σπανίζει, όπως και η ομίχλη. «Ξυπνάς το πρωί, ανοίγεις το παράθυρό σου και ο κρύος αέρας σε χτυπάει στο πρόσωπο.
Αυτό είναι χίλιες φορές καλύτερο και από τον πιο δυνατό καφέ. Παίρνεις τρεις βαθιές ανάσες και σε λίγα δευτερόλεπτα σε κατακλύζει η μυρωδιά του έλατου, του τζακιού που καίει, του τσαγιού από το βουνό.
Παύλιανη: Μια διαφορετική διαμονή στη “Βασιλικιά” – Σε αγρόκτημα… με βαθμολογία 9,6!
Ιστορία και φύση
Είκοσι τρία χιλιόμετρα είναι όλα κι όλα, αλλά ο Λούσιος είναι από τα πιο εντυπωσιακά ποτάμια της Ελλάδας. Τα νερά του είναι ορμητικά και συχνά σχηματίζουν μικρούς και μεγάλους καταρράκτες. Το όνομά του το οφείλει στον μύθο που θέλει τον Δία, νεογέννητο ακόμα, να λούζεται εδώ από τις νύμφες.
Πολλοί τολμούν να βουτήξουν στα κρύα νερά του το καλοκαίρι, ενώ τις υπόλοιπες εποχές προσφέρεται για ράφτινγκ. Ακριβώς δίπλα στο ποτάμι βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης Γόρτυνα (πρόσβαση από ασφάλτινο δρόμο λίγο μετά τη Δημητσάνα προς Στεμνίτσα).
Μετά το γεφύρι που περνάει πάνω από τον Λούσιο, μπορείτε να δείτε τα ερείπια της σημαντικής αρκαδικής πόλης, όπως και ερείπια από τα φημισμένα λουτρά της. Σημαντικό αξιοθέατο και λαογραφική μαρτυρία αποτελεί και το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, που λειτουργεί λίγο έξω από τη Δημητσάνα.
Περίπου είκοσι νεροτριβές λειτουργούσαν στην περιοχή της Δημητσάνας μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα, όπου οι κάτοικοι έπλεναν βελέντζες, κιλίμια και κουβέρτες. Τέτοιες ασχολίες προσπαθεί να αναπαραστήσει το μουσείο με την παρουσίαση νεροτριβής, αλλά και αλευρόμυλου, μπαρουτόμυλου, βυρσοδεψείου και ρακοκάζανου. Το μουσείο λειτουργεί από το 1997 και είναι ανοιχτό καθημερινά πλην Τρίτης από τις 10 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα.
Κοντινά χωριά που μπορείτε να επισκεφτείτε:
1. Ζυγοβίστι (5,6 χλμ.) Ας γνωρίσουμε το χωριό της Αρκαδίας που ατενίζει την Πελοπόννησο – Μέσα στο ελατόδασος του Μαινάλου!
2. Παναγιά (14,2 χλμ.)
3. Στεμνίτσα (8,7 χλμ.) Κάνουμε έναν περίπατο στην όμορφη Στεμνίτσα και ανακαλύπτουμε ένα πέτρινο ξενώνα με συγκλονιστική θέα και βαθμολογία 9,6
4. Βαλτεσινίκο (20,7 χλμ.)
5. Ψάρι (25,3 χλμ.)
Σεργιάνι στα 5 πιο γραφικά χωριά της Ελλάδας – Ποια κλέβουν τις εντυπώσεις;
Δείτε επίσης στο travelstyle.gr
- Ένα υπέροχο ξενοδοχείο στη Βυτίνα με μοναδική θέα στο βουνό και πισίνα – από τον Τάσο Δούση
- Ο Τάσος Δούσης προτείνει έναν υπέροχο πέτρινο ξενώνα στη Στεμνίτσα με απίστευτη θέα και βαθμολογία 9,6!
- Ο Τάσος Δούσης προτείνει έναν πανέμορφο πέτρινο ξενώνα στο Πήλιο, που συνδυάζει βουνό και θάλασσα σε εκπληκτική τιμή!