Ελάτη Ζαγορίου: Το άγνωστο παραδοσιακό χωριό χτισμένο αμφιθεατρικά σε υψόμετρο σχεδόν 1.000 μέτρων

Αμφιθεατρικά χτισμένος σε μια δασωμένη περιοχή του βουνού Μιτσικέλι και σε υψόμετρο σχεδόν 1000 μέτρων (για την ακρίβεια 960 μέτρων) με θέα προς τα δάση της Τύμφης, ο οικισμός αυτός παραμένει παραδοσιακός και γραφικός, διατηρώντας την παρθένα και άγρια ομορφιά του. Βρίσκεται κοντά στο χωριό Ασπράγγελοι και έχει λίγες δεκάδες κατοίκους. Τα λιθόστρωτα καλντερίμια και η ιστορία του τόπου θα σας ταξιδέψουν σε άλλες εποχές… Γνωρίστε την όμορφη Ελάτη Ζαγορίου!

Η ιστορία του χωριού

Το χωριό κατοικήθηκε περίπου το 1620 από οικογένειες βοσκών από το χωριό Γαβρισιοί και την Πετσάλη. Παλιότερα ονομαζόταν Μπούλτση, όμως το 1926 έλαβε το σημερινό του όνομα. Στα μέσα του 18ου αιώνα συνοικίστηκαν στη σημερινή θέση του χωριού. Προσχώρησαν στο Βοινίκο και έδιναν 18 Βοϊνίκηδες και αργότερα 100 άσπρα (τουρκικό νόμισμα). Η πλούσια βλάστηση τους έδωσε τη δυνατότητα να ασχοληθούν με την ξυλουργική, γνωστοί ως «ματεράδες».

- Advertisement -

Ο αρχηγός τους, ονόματι Καρακώστας, είχε μεγάλη επιρροή στον Αλή Πασά και μόνο σε αυτούς επιτρεπόταν να βγαίνουν νύχτα από το Κάστρο των Ιωαννίνων. Αργότερα έγιναν έμποροι κυρίως ξυλέμποροι, με επιχειρήσεις στα Γιάννενα και αλλού. Πολλοί ξενιτεύτηκαν στην Μακεδονία, Θράκη, Ρουμανία, Ρωσία.

Τον 18ο και 19ο αιώνα το χωριό ακμάζει. Χτίζονται αρχοντικά και εκκλησίες (Εκκλησία Αγίου Γεωργίου 1806). Λειτούργησαν τρία σχολεία, Δημοτικό Σχολαρχείο και Παρθεναγωγείο. Το Δημοτικό και το Σχολαρχείο συστεγάζονταν σε κτίριο που σήμερα δεν υπάρχει. Δημοτικό υπήρχε πριν το 1840,αλλά πιο οργανωμένο και πλήρες έγινε κατά τα έτη 1852-1858. Λόγω των εύπορων κατοίκων του, το χωριό αποτέλεσε έναν από τους βασικούς στόχους των ληστών που λυμαίνονταν την ευρύτερη περιοχή μετά την άρση των προνομίων που είχαν εξασφαλιστεί από τους Τούρκους.

Στις 15 Ιουλίου 1943, την ίδια μέρα με τους Ασπραγγέλους, το χωριό παραδόθηκε στις φλόγες από τους Γερμανούς με αποτέλεσμα 56 καμένα σπίτια και ένα νεκρό.