Αποπνέει μια αίσθηση νησιού, μυρίζει Κρήτη, μοιάζει με τα Κύθηρα, έχει γεύση Πελοποννήσου. Τι είναι; Τα «μυστικά» Βάτικα της Λακωνίας. Η επικράτεια του θρυλικού Καβομαλιά, ένας μοναδικός νησιώτικος τόπος, που υπομένει την αλμύρα από τα κύματα της θάλασσας και είναι γεμάτη με ανθρώπους πέρα για πέρα θαλασσινούς.
Ανατολικά διακρίνονται τα Κύθηρα κι αν ο καιρός το επιτρέπει, η Κρήτη. Ο κάμπος απλώνεται δυτικά με τα περίφημα καυτερά βατικιώτικα κρεμμύδια και τα υβρίδιά του, τις αθηνολιές που δίνουν το πρώτο λάδι της χρονιάς και τα αμπέλια του. Μέσα στον όρμο της Νεάπολης πλέουν δεκάδες φορτηγά πλοία και νοτιοανατολικά το «πόδι» της Πελοποννήσου τραβάει για το τέλος του, τραχύ και φορτωμένο χίλιους θρύλους.
Το πανέμορφο σπήλαιο Καστανιάς
Ο τρομερός Καβομαλιάς, φόβος και τρόμος των ναυτικών, ορθώνεται ανάμεσα σε Αιγαίο, Κρητικό και Μυρτώο, τα 3 πελάγη που γλύφουν τις λακωνικές ακτές φέρνοντας λες κάτι απ’ τα μέρη που έρχονται. «Μαλέα δε κάμψας επιλάθου των οίκαδε» (αν παραπλεύσεις τον Μαλέα ξέχνα τους δικούς σου) έγραφε ο Στράβωνας.
10 Λόγοι που θα σας πείσουν να επισκεφτείτε την Μπρατισλάβα!
Τι ειρωνεία… Οι Βατικιώτες μέσα στην αλμύρα μεγάλωσαν, καβάλησαν τη θάλασσα με ποντοπόρα, υπερωκεάνια, ανεμότρατες και παραγαδιάρικα, ναυτικοί και ψαράδες από τα γεννοφάσκια τους, λες και βάλθηκαν να ξορκίσουν το κακό.
Ηλιοβασίλεμα στον Κόρακα (Καβομαλιάς)
Το ξόρκισαν, μα συνάμα ξόρκισαν, άθελά τους, και τη μοραΐτικη ράτσα τους. Μπολιάστηκαν από Τσιριγώτες και Κρητικούς εποίκους και κουβάλησαν μαζί με τα βαρυφορτωμένα κοφίνια τους τη νησιωτική κουλτούρα από το Αιγαίο, μερικά λαούτα, λύρες και βιολιά, μια τραγουδιστή προφορά…
Κάθεσαι στην προβλήτα της Νεάπολης, πλάι στο άγαλμα του Βατικιώτη θαλασσινού. Η «Πορφυρούσα» ετοιμάζεται να λύσει κάβο. Οχι, αυτήν τη φορά… «τα Κύθηρα δεν θα τα βρούμε»!
Οι προβολείς άναψαν εκτυφλωτικά πάνω στην Ελαφόνησο και την προβλήτα της Νεάπολης απ’ όπου φεύγει το καράβι για τα Κύθηρα.
Τα Βάτικα όμως δεν είναι αυτά. Είναι οι υπέροχες, οδικές και πεζοπορικές, διαδρομές, από αυτές που αγναντεύουν πάντα θάλασσα.
Είναι τα κοχύλια εκατομμυρίων ετών που συνθλίβονται κάτω από τα πόδια σου, οι αμμουδιές άγριας ομορφιάς, οι βραχώδεις όρμοι-ορμητήρια πειρατών, τα χωριά σκαρφαλωμένα στις πλαγιές που δεν στρέφουν ποτέ το βλέμμα απ’ το πέλαγος.
Είναι οι αμέτρητες αρχαίες θέσεις, τα εκκλησάκια που δεν κλείνουν ποτέ τις πόρτες τους, το χταπόδι στην παραλία της Νεάπολης, κι ας μη μυρίζει πια η περατζάδα απ’ τις φουφούδες, το παράπονο των παλιών ναυτικών που το μπάρκο και το ψάρεμα δεν είναι πια μόδα.
Το κάστρο της Αγίας Παρασκευής εποπτεύει τον όρμο και τον κάμπο
Είναι στα ανατολικά της Νεάπολης το ενετικό κάστρο της Αγ. Παρασκευής, η θέα από το Μεσοχώρι και το Φαρακλό, οι χιλιάδες επιθετικές «βελόνες» που σε στοχεύουν στο πανέμορφο σπήλαιο της Καστανιάς, το πλουσιότερο σε σταλαγμίτες στην Ελλάδα.
Είναι οι κουβέντες με τους ναυτικούς σαν τον Παναγιώτη Σταθάκη, που μιλά για τη ζωή του στη θάλασσα με τον Καββαδία και στη στεριά με τον Αγούδημο, για το λιμάνι στο Παλαιόκαστρο που δεν λέει να φτιαχτεί, για το «Νήσος Κύθηρα» που αγόρασαν οι Βατικιώτες το ’98 καθιερώνοντας τη γραμμή που μέχρι τότε «έπιανε» Γύθειο, για το γυμνάσιο που ιδρύθηκε το ‘58 κι έκανε τους ντόπιους από λοστρόμους αξιωματικούς.
«Μόνο εμείς έχουμε τον Αϊ-Νικόλα στο βουνό και τον Αϊ-Λια στη θάλασσα», περηφανεύονται οι Βατικιώτες
Κι έπειτα είναι η πορεία στα νοτιοανατολικά, στις εσχατιές του Καβομαλιά όπου ξέρεις ότι τα ωραία τώρα αρχίζουν! Τα όμορφα αμφιθεατρικά ναυτοχώρια, Λάχι και Αγ. Νικόλαος, οι ρακές με τον Αντώνη και τον χρυσοχέρη Παντελή στη «Νεράιδα», το καλοψημένο μπαρμπούνι πιασμένο από Λαχιώτες διχτυάρηδες, το ούζο στο λιμανάκι του Αϊ-Λια.
Ο ξεχασμένος Κόρακας κι οι κορμοί εκατομμυρίων ετών που ξεπετάγονται από παντού γύρω σου στο απολιθωμένο δάσος στην Αγ. Μαρίνα και σε «φτύνουν» καθώς η θάλασσα πετάγεται από μέσα τους. Εκεί ο δρόμος τελειώνει και το τοπίο γεννά πρωτόγνωρα συναισθήματα.
Δ. Μπουρδέρης και Λ. Τζιανάκης
Θα περπατήσεις στο συγκλονιστικό μονοπάτι κι έπειτα από 45′ θα φτάσεις στα μοναστηράκια της Αγ. Ειρήνης Καβομαλούσας και του Αϊ-Γιώργη, πάνω από τους γκρεμούς του κάβου.
Θα θυμηθείς πως εδώ πάνω κάποτε ασκητές και ερημίτες είχαν φτιάξει ένα «Μικρό Αγιο Ορος», θα παρακολουθήσεις τον μυστηριακό κυματισμό και θα καταλάβεις πώς γεννήθηκαν οι θρύλοι.
10 Λόγοι που θα σας πείσουν να επισκεφτείτε την Μπρατισλάβα!
Οδηγώντας στη βόρεια πλευρά της χερσονήσου, πριν προλάβεις να χορτάσεις τη διαδρομή, τα Βελανίδια θα εμφανιστούν μπροστά σου και θα σε κερδίσουν για πάντα.
Θα κάνεις βόλτες στον πανέμορφο νησιώτικο οικισμό, θα πιεις ελληνικό καφέ παρέα με μια ντουζίνα ναυτικούς και ψαράδες που θα σου μάθουν να ξεχωρίζεις τον μαρκόνη από τον μπόση και τον σαργό από το σκαθάρι.
Θα αναζητήσεις τις φημισμένες μηχανότρατες στη σκάλα και θα αναρωτηθείς πόσες μεγαλουργούν ακόμη στο Αιγαίο. Ο δρόμος λίγο μετά θα τελειώσει, πλάι στον Αγ. Μύρωνα. Μπρος στο δύσβατο, 1,5 ώρας, μονοπάτι προς τον φάρο του Καβομαλιά θα ζυγίσεις τις δυνάμεις σου. Θα προχωρήσεις.
Το ίδιο κάναμε κι εμείς – δεν το μετανιώσαμε. Είδαμε τον θρυλικότερο φάρο των ελληνικών πελάγων, ύψους 15 μέτρων, να στέκει σαν παιδικό παιχνίδι πάνω στον άγριο γκρεμό και νιώσαμε δέος. Το ίδιο νιώσαμε κι όταν βρήκαμε εκεί πάνω ανθρώπους, τους φαροφύλακες, Λεωνίδα Τζιανάκη και Δημήτρη Μπουρδέρη.
Μεσοχώρι και Φαρακλό απολαμβάνουν την ομορφότερη θέα
Αργά καταλάβαμε ότι η νύχτα πλησίαζε έτοιμη να κρύψει τον δρόμο της επιστροφής. Προτού αρχίσουμε να τρέχουμε, εκεί, στον τρομερό Καβομαλιά, 40 μ. πάνω από τη θάλασσα, με έναν ουρανό που προμήνυε καταιγίδα, έναν βοριά που ειδοποιούσε για τον ερχομό του με μερικές ριπές, κι έναν κάβο έτοιμο να υπερασπιστεί τις τρομερές φήμες του, οι φαροφύλακες, γέμισαν τα ποτήρια κρασί κι έστρωσαν τραπέζι για εμάς. Ετοιμοι κι αυτοί να υπερασπιστούν τις φήμες του θρυλικού φάρου.
Aκολουθήστε μας στo Google News
