Ανεξάρτητα από το πόσο συχνά πετάμε, όλοι έχουμε κάποιες απορίες για τα αεροπορικά ταξίδια. Εμείς ρωτήσαμε τους ειδικούς – το πλήρωμα καμπίνας, τους πιλότους και τους μηχανικούς – οι οποίοι μας εξήγησαν τα πάντα και μας αποκάλυψαν κάποια μυστικά που δεν γνωρίζαμε για τα αεροπλάνα… Επίσης ανακαλύψαμε και τα μυστικά των αεροδρομίων που δεν θέλουν να γνωρίζετε!
Οι ειδικοί μας απαντούν!
Πως παραμένει στον αέρα το αεροπλάνο;
Ο ιδρυτής του Stratajet και πρώην εμπορικός πιλότος Jonny Nicol μας εξηγεί πως σηκώνεται και παραμένει στον αέρα το σιδερένιο αυτό θηρίο.Το μυστικό κρύβεται στα φτερά. Καθώς το αεροπλάνο ξεκινά να κινείται στον διάδρομο, ο αέρας κινείται πάνω αλλά και κάτω από το φτερό το οποίο είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε ο αέρας που περνά πάνω από το φτερό να αποκτά μεγαλύτερη ταχύτητα από τον αέρα που περνά από κάτω.
Η δύναμη της ανύψωσης μάλιστα είναι τόσο μεγαλύτερη όσο μεγαλώνει και η γωνία κλίσης του φτερού. Λίγος αέρας πάνω, αρκετός αέρας κάτω, κι έχουμε μεγάλη δύναμη ανύψωσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρουσιάζεται χαμηλότερη πίεση του αέρα πάνω από το φτερό και υψηλότερη πίεση στο πάνω μέρος, και είναι ακριβώς αυτή η διαφορά στην πίεση που τελικά ωθεί το φτερό -και όλο το αεροπλάνο- προς τα πάνω.
Γιατί τα σκέπαστρα των παραθύρων πρέπει να είναι ανοικτά στην προσγείωση και την απογείωση;
«Η απογείωση και η προσγείωση είναι κρίσιμες φάσεις μιας πτήσης”, σύμφωνα με την αεροσυνοδό και ιδρύτρια της ιστοσελίδας Whistlestops.co.uk Leandi. “Συχνά οι επιβάτες βλέπουν καλύτερα όσα συμβαίνουν έξω από το αεροπλάνο από το πλήρωμα και κάποιες φορές μας έχουν προειδοποιήσει για πιθανούς εξωτερικούς κινδύνους, όπως είναι πάγος στο φτερό ή καπνός που βγαίνει από τον κινητήρα. Μετά από κάποια αναγκαστική προσγείωση, είναι σημαντικό επίσης να μπορούν οι έξω να δουν τους επιβάτες και να τους υποδείξουν τι πρέπει να κάνουν και το αντίθετο».
Γιατί η πλάτη του καθίσματος πρέπει να βρίσκεται σε όρθρια θέση για την προσγείωση και την απογείωση;
“Και πάλι ο λόγος αφορά στην ασφάλεια και είναι για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης» αναφέρει η Leandi. “Εάν η πλάτη είναι κατεβασμένη είναι πιο δύσκολο για τον επιβάτη να σηκωθεί και να βγει και αυτό το επιπλέον δευτερόλεπτο μπορεί να είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για τη ζωή του. Να έχετε επίσης υπόψη σας ότι εάν έχετε την πλάτη του καθίσματός σας σε κλίση μειώνεται σημαντικά, ειδικά στην οικονομική θέση, ο χώρος του επιβάτη που κάθεται πίσω σας. Κι αυτό θα τον δυσκολέψει πολύ εάν πρέπει να βγει σε περίπτωση αναγκαστικής προσγείωσης».
Γιατί σβήνουν τα φώτα πριν την απογείωση;
“Εάν έξω είναι σκοτεινά, τα φώτα θα πρέπει πάντα να σβήνουν κατά την απογείωση και την προσγείωση. Η καμπίνα πρέπει να έχει την ίδια ένταση φωτισμού με το εξωτερικό περιβάλλον έτσι ώστε να μην χρειαστεί να προσαρμοστούν τα μάτια των επιβατών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης» μας λέει η Mandy Smith, πρώην αεροσυνοδός της Virgin Atlantic και συγγραφέας του βιβλίου Cabin Fever στο οποίο αποκαλύπτει τα πάντα για το επάγγελμα της αεροσυνοδού.
Τι είναι αυτά τα «μπιπ» που ακούμε στην καμπίνα;
“Το διπλό «μπιπ», λέει η Mandy, “σημαίνει ότι έγιναν οι έλεγχοι στην καμπίνα και είμαστε έτοιμοι για απογείωση». Ο Pete Evans, διοικητικό στέλεχος της Virgin Atlantic, αναφέρει ότι υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί ήχοι τους οποίους κάθε εταιρεία χρησιμοποιεί διαφορετικά. «Είναι σαν κώδικες για την επικοινωνία του πληρώματος». Οι πιο χαρακτηριστικοί ήχοι ακούγονται αμέσως μετά την απογείωση και σημαίνουν ότι το πλήρωμα μπορεί με ασφάλεια να σηκωθεί από τις θέσεις του».
Γιατί ακούγεται σαν να μειώνεται η ισχύς του κινητήρα μετά την απογείωση;
“Τα αεροπλάνα και τα αεροδρόμια προσπαθούν να είναι «φιλκοί με τους γείτονές τους», μας λέει ο Pete. “Η ισχύς μειώνεται μόλις αυτό είναι εφικτό για να μειωθεί και ο θόρυβος. Ένα αεροσκάφος χρειάζεται μεγάλη ισχύ για να απογειωθεί αλλά μόλις ανέβει μπορεί να μειώσει με ασφάλεια την ισχύ του».
Τι γίνεται εάν κάπιο κινητό ή τάμπλετ μείνει ανοιχτό κατά την απογείωση;
Ο Dan Air, φροντιστής καμπίνας, μας λέει ότι η επίσημη θέση είναι ότι μπορεί να δημιουργήσει παρεμβολές με τα όργανα του αεροσκάφους. «Για να είμαι ειλικρινής, όμως, δεν θα συνέβαινε και τίποτα. Θα σας πω ένα μικρό μυστικό: συχνά ξεχνάω να κλείσω το κινητό μου και παρόλα αυτά δεν συμβαίνει κάτι. Εάν όμως ήταν 400 άτομα με τα τηλέφωνά τους σε λειτουργία, τότε ίσως να είχαμε πρόβλημα. Άλλωστε εάν δεν μπορείτε να ζήσετε λίγες ώρες χωρίς αυτό, τότε έχετε πρόβλημα!».
Μπορεί κάποιος να ανοίξει την πόρτα κατά την πτήση;
“Οι περισσότερες πόρτες των αεροσκαφών», μας εξηγεί η Mandy “είναι μεγαλύτερες από την τρύπα από την οποία περνάμε, κάτι που κάνει αδύνατο να ανοίξει η πόρτα με την πίεση που έχει η καμπίνα». Ο Pete προσθέτει επίσης: «Θα έπρεπε κάποιος να είχε υπεράνθρωπες δυνάμεις για να την ανοίξει. Οι πόρτες ανοίγουν προς τα έξω και προς τα μπρος κι εάν κάποιος προσπαθούσε να τις ανοίξει, ο αέρας θα τις ξαναέκλεινε».
Μπορεί ο κινητήρας να σταματήσει κατά τη διάρκεια της πτήσης;
“Το να χαλάσει ένας κινητήρας είναι εξαιρετικά σπάνιο”, αναφέρει ο Jonny Nicol της Stratajet. Και μας διαβεβαιώνει ότι ακόμη κι εάν συμβεί αυτό, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας: “Μέρος του έλεγχου ενός αεροσκάφους είναι και η απόδοσή του με ένα έναν κινητήρα, αλλά ακόμη και εάν έχανε όλους τους κινητήρες, ένας έμπειρος πιλότος θα μπορούσε και πάλι να το προσγειώσει με ασφάλεια. Εγώ μια φορά έκανα προσγείωση στη Σαντορίνη και με τους δύο κινητήρες σε βλάβη εν μέσω θύελλας».
Τι γίνεται εάν χτυπήσει κεραυνός το αεροσκάφος;
“Συνήθως θα χτυπήσει κάποια άκρη, όπως την άκρη του φτερού ή μπροστά στη μύτη και το ρεύμα θα διαπεράσει το σώμα του αεροσκάφους για να βγει από κάποιο άλλο άκρο, όπως είναι η ουρά», μας εξηγεί ο Jonny. “Υπάρχουν φορές που συμβαίνει αυτό αλλά χωρίς να προκαλεί σοβαρές ζημιές στο αεροσκάφος ή στα ηλεκτρικά του. Το πιο πιθανό είναι να μην το πάρετε είδηση καν».
Τι ακριβώς είναι οι αναταράξεις;
“Οι αναταράξεις οφείλονται σε ισχυρά ρεύματα αέρα, σε κάποιο αεροπλάνο που περνά και σε καταιγίδες» μας εξηγεί η Leandi. Η Mandy, το περιγράφει σαν «κάτι αναπάντεχο. Μου έχει συμβεί πολλές φορές να αισθάνομαι ότι το αεροπλάνο χάνει ύψος απότομα», μας λέει. «Έχω τραυματιστεί στο παρελθόν κατά τη διάρκεια αναταράξεων στην καριέρα μου κι ακόμη και σήμερα δεν αισθάνομαι άνετα σαν επιβάτης εάν δεν φοράω τη ζώνη μου».
Μπορούν οι αναταράξεις να ρίξουν το αεροπλάνο;
Είναι εντελώς απίθανο αλλά «ποτέ μη λες ποτέ», λέει ο Pete. «Η αλήθεια είναι ότι τα αεροσκάφη ελέγχονται και αντέχουν πολλά περισσότερα από ακόμη και τις σοβαρές αναταράξεις». Πολλές φορές μια μικρή κίνηση μπορεί να φαίνεται πολύ πιο έντονη από ότι είναι στην πραγματικότητα και θα πρέπει να είναι κάτι πάρα πολύ έντονο για να ρίξει το αεροπλάνο», εξηγεί.
Γιατί η ένδειξη “προσδεθείτε” παραμένει αναμμένη ακόμα κι όταν δεν έχουμε αναταράξεις;
“Η ένδειξη ‘προσδεθείτε’ είναι ένας τρόπος να επικοινωνήσει ο πιλότος με τους επιβάτες», αναφέρει η Leandi. «Πρωταρχική τους έννοια είναι η ασφάλεια των επιβατών, οπότε εάν δει ο πιλότος ότι υπάρχει πιθανότητα να έχουμε αναταράξεις θα ανάψει την ένδειξη ‘προσδεθείτε’ για να προετοιμαστούν οι επιβάτες και το πλήρωμα. Κάνουμε φυσικά ότι είναι δυνατόν για να αποφύγουμε τους ισχυρούς ανέμους, οπότε εάν η ένδειξη ανάψει αλλά δεν υπήρξαν αναταράξεις, αυτό σημαίνει ότι ο πιλότος τα κατάφερε να αποφύγει τον καιρό ή ότι ξέχασε να τη σβήσει».
Φοβάται ποτέ το πλήρωμα;
“Θα λέγαμε ψέματα εάν λέγαμε ότι δεν φοβόμαστε», λέει ο Dan Air. «Ωστόσο, στα 12 δώδεκα χρόνια που πετάω, οι φορές που φοβήθηκα μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Έχουμε μια δουλειά να κάνουμε, είμαστε επαγγελματίες, δεν λυγίζουμε εύκολα», συμφωνεί και η Leandi «Φοβόμαστε πολλά πράγματα αλλά η πτήση δεν ανήκει σε αυτά… Αυτό που με φοβίζει εμένα είναι η επιθετική ή η βίαιη συμπεριφορά κάποιων επιβατών».
Τι μπορώ να κάνω για να σταματήσω να φοβάμαι τα αεροπλάνα;
Σύμφωνα με τον ψυχοθεραπευτή Rob Stewart τα άτομα που φοβούνται τα αεροπλάνα δεν θα πρέπει να εκλογικεύουν τους φόβους τους. “Θα καταλήξετε να σκέφτεστε μία τους φόβους σας και μία τις λογικές σας σκέψεις, και θα νιώθετε όλο και πιο στρεσαρισμένοι». Εκείνος προτείνει αυτό που ονομάζεται «συγκέντρωση προσοχής». «Με αυτό τον τρόπο αναγνωρίζεις τις σκέψεις που σε φοβίζουν και στη συνέχεια επικεντρώνεις την προσοχή σου σε κάτι που σε βοηθάει: συζητάς με τον διπλανό σου, διαβάζεις ένα βιβλίο, ένα περιοδικό, παρακολουθείς κάποια ταινία».
Που κοιμάται το πλήρωμα στα υπερατλαντικά ταξίδια;
“Έχουμε τα μυστικά μας σημεία», μας αποκαλύπτει ο Dan Air. «Ανάλογα με το αεροσκάφος, μπορεί να είναι στην ουρά, στην κοιλιά ή και κάποιες φορές στην οροφή του αεροσκάφους. Ο χώρος είναι περιορισμένος και εάν πάσχεις από κλειστοφοβία, τότε έχεις πρόβλημα. Αλλά σε βοηθούν να ξεκουραστείς. Τώρα το τι γίνεται μέσα εκεί, είναι μια άλλη ιστορία… αν είχαν στόμα να μιλήσουν θα γινόταν μπεστ-σέλερ!».
Πόσο κοντά πετάμε σε άλλα αεροπλάνα;
“Μπορεί να είναι και 150 μέτρα», σύμφωνα με τον Pete της Surf Air. Ο Jonny της Stratajet αναφέρει ότι «υπάρχουν λεπτομερείς και πολύ ανιαροί κανόνες» που δεν επιτρέπουν στα αεροπλάνα να πετούν πολύ κοντά. Και προσθέτει: «Τα ιδιωτικά αεροσκάφη πετούν συνήθως σε μεγαλύτερο υψόμετρο από τα εμπορικά. Αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να πετούν χωρίς περιορισμούς και με λιγότερες αντίξοες καιρικές συνθήκες».
Πως μαγειρεύονται τα γεύματα στο αεροπλάνο;
“Αν εξαιρέσουμε τις πεντάστερες διεθνείς πτήσεις, σε όλες τις άλλες δεν μαγειρεύουμε στο αεροσκάφος», μας λέει η Leandi. “Τα γεύματα προετοιμάζονται δυο μέρες συνήθως πριν την πτήση και συσκευάζονται. Γι’ αυτό εάν έχετε κάποιους περιορισμούς στη διατροφή, σας ζητούμε να μας ενημερώσετε 48 ώρες πριν την πτήση. Όταν ανέβουμε στο αεροπλάνο βάζουμε το φαγητό στο φούρνο για 30 λεπτά και το σερβίρουμε».
Γιατί το φαγητό του αεροπλάνου είναι άνοστο;
“Εκτός του ότι ετοιμάζεται σε μεγάλες ποσότητες, επηρεάζεται κι από την πίεση του αεροπλάνου. Επίσης οι γευστικοί μας κάλυκες μοδιάζουν από την ξερή ατμόσφαιρα της καμπίνας».
Οι αεροσυνοδοί τρώνε το ίδιο φαγητό με τους επιβάτες; Έχετε καμία συμβουλή να μας δώσετε για να είναι πιο γευστικό;
“Ναι, τις περισσότερες φορές τρώμε κι εμείς το ίδιο φαγητό με τους επιβάτες», λέει η Leandi. “Παρόλα αυτά ο καθένας από εμάς έχει τα δικά του κόλπα: λίγο Tabasco και άλλα μπαχαρικά. Εγώ προσωπικά έχω μαζί μου μια κονσέρβα τόνο ή ένα αβοκάντο τα οποία βάζω στη σαλάτα για την κάνω πιο γευστική. Συνήθως δεν τρώμε ψωμί ή αναψυκτικά για να μην έχουμε φούσκωμα».
Γιατί το αλκοόλ με επηρεάζει περισσότερο στο αεροπλάνο;
“Κατά τη διάρκεια της πτήσης το σώμα μας αφυδατώνεται πάρα πολύ,” λέει ο Dan Air. “Σε μια πτήση 10 ωρών θα χάσουμε κατά μέσο όρο τουλάχιστον 2 λίτρα νερό. Πράγμα που σημαίνει ότι πίνοντας αλκοόλ, που μας αφυδατώνει κι άλλο, είναι λογικό να μας πειράζει».
Ποιο είναι το μυστικό για να πάω από την οικονομική στην πρώτη θέση χωρίς να πληρώσω;
“Να είστε ευγενικοί! Εάν μας φέρεστε με ευγένεια θα γίνουμε χαλί να μας πατήσετε, που λέει ο λόγος», αναφέρει ο Dan Air. «Ρωτήστε μας τι κάνουμε ή φέρτε μας τίποτα γλυκά και θα κάνουμε τα πάντα για να σας εξυπηρετήσουμε. Δυστυχώς πλέον οι δωρεάν αναβαθμίσεις θέσης τείνουν να εκλείψουν και εάν δεν έχετε πληρώσει από την αρχή για πρώτη θέση, μάλλον δεν θα καταφέρετε τίποτα».
Τι γίνετε αν δεν υπάρχει γιατρός μεταξύ των επιβατών;
“Εμείς κάνουμε τη δουλειά μας. Είτε το πιστεύετε είτε όχι, δεν χρειαζόμαστε γιατρό», λέει ο Dan Air. «Η εκπαίδευσή μας σε θέματα πρώτων βοηθειών είναι τόσο επαρκής που υπάρχουν φορές που οι γιατροί μπορεί να μας καθυστερήσουν καθώς ο εξοπλισμός μας είναι πολύ διαφορετικός από αυτόν που έχουν στα νοσοκομεία. Εμείς από την άλλη έχουμε εκπαιδευτεί κατάλληλα να δουλεύουμε με τον συγκεκριμένο εξοπλισμό. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν είναι για εμάς τεράστια ανακούφιση εάν υπάρχει γιατρός ή νοσοκόμα μεταξύ των επιβατών και αναλάβει εκείνος».
Πόσες ώρες μπορεί να πετάξει ένα αεροπλάνο χωρίς να ανεφοδιαστεί;
“Όταν η Qantas δρομολογήσει το Πέρθ-Λονδίνο, η πτήση θα διαρκεί 17,5-18 ώρες και σύντομα θα έχουμε πτήσεις που θα διαρκούν 24 ώρες», εξηγεί ο Pete Evans της Surf Air.
Πόσο χρόνο έχουν για να καθαρίσουν το αεροπλάνο;
Στις πτήσεις εσωτερικού, περίπου 30 λεπτά, σύμφωνα με την Leandi. “Είναι τρελό εάν σκεφτεί κανείς ότι μέσα σε 30 λεπτά πρέπει να αποβιβαστούν οι επιβάτες, να καθαριστεί το αεροπλάνο, να γίνει ανατροφοδότηση, να ελεγχθεί και να επιβιβαστούν οι επόμενοι επιβάτες. Σε μεγαλύτερα αεροπλάνα ο χρόνος αυτός είναι 90 λεπτά, το οποίο επίσης είναι εντυπωσιακό εάν σκεφτούμε πόσα πράγματα πρέπει να γίνουν σε τόσο χρονικό διάστημα. Δεν υπάρχουν περιθώρια για λάθη ή καθυστερήσεις», μας διευκρινίζει.
Μπορεί όντως ένα αεροπλάνο να προσγειωθεί και να απογειωθεί μόνο του;
“Ακριβώς”, λέει ο Pete. “Ο αυτόματος πιλότος μπορεί να αναλάβει όλη την πτήση αλλά οι πιλότοι συνήθως αναλαμβάνουν εκείνοι τις απογειώσεις και τις προσγειώσεις. Ένα αεροσκάφος όμως έχει τη δυνατότητα να προσγειωθεί και σταματήσει μόνο του. Αλλά ο Jonny διευκρινίζει: “Δεν πρόκειται να δούμε αυτόνομες πτήσεις χωρίς πιλότο στις εμπορικές πτήσεις επειδή οι αυτόματοι πιλότοι δεν έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν έκτακτες καταστάσεις. Γι’ αυτό χρειάζεται ένας έμπειρος πιλότος».
Τι είναι αυτές οι μικροσκοπικές τρύπες στα παράθυρα;
Τα παράθυρα του αεροσκάφους είναι σε στρώματα, εξηγεί ο Pete: «από έξω είναι τζάμι, μετά κενό αέρος, άλλο ένα τζάμι στη μέση με μια τρυπούλα και άλλο ένα από πλαστικό, που εμποδίζει τους επιβάτες να γδάρουν το τζάμι. Η τρύπα χρειάζεται για να διατηρείται σταθερή η πίεση μέχρι το εξωτερικό τζάμι. Εάν το εξωτερικό τζάμι σπάσει, το μεσαίο θα είναι σε θέση να διατηρήσει την πίεση στην καμπίνα χωρίς πρόβλημα».
Οι πολύ ψηλοί παίρνουν τις θέσεις με περισσότερο χώρο δωρεάν;
“Όχι, αλλά κάτι μπορεί να γίνει εάν πάτε νωρίς στο αεροδρόμιο”, λέει η Leandi. “Οι θέσεις μπροστά και εκείνες στις εξόδους κινδύνου δεν είναι διαθέσιμες συνήθως στο online check-in. Η καλύτερη λύση είναι να το ζητήσετε στο αεροδρόμιο. Η εταιρεία ενδιαφέρεται να είστε άνετα και θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για να σας βοηθήσει”.
Εάν υπάρχει κάποια άδεια θέση αφού κλείσουν οι πόρτες, μπορώ απλώς να σηκωθώ και να την πιάσω;
Μπορείτε, λέει η Mandy, αλλά διευκρινίζει: “Εάν έχετε πληρώσει οικονομική θέση μην πάτε στην μπίζνες. Εάν επίσης υπάρχει κάποια οικογένεια με μωρά στην αγκαλιά, περιμένετε να βολευτούν στις άδειες θέσεις δίπλα τους και μετά κινηθείτε. Και καλό θα είναι να ρωτάτε πριν το κάνετε”.
Διαβάστε επίσης:
Aκολουθήστε μας στo Google News
