Το παραμύθι έχει όνομα και προορισμό…
Και στην Ελλάδα το παραμύθι “μένει” στην Μονεμβασιά…
Στα μεσαιωνικά καλντερίμια, εκεί που νομίζεις ότι βλέπεις μάχες, αλλά και ερωτικούς πετριπάτους… Εκεί που θαρρείς ότι ακούς τους στίχους του Ρίτσου…
Εκεί στην καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς, με φόντο τω Μυρτώο πέλαγος.
Τα ονόματά της πολλά, όπως και τα ποιήματα που γράφτγηκαν στα στενά δομάκια της. Την είπαν «πέτρινο καράβι», «κοκκινόβραχος που παλεύει να σαλπάρει στο πέλαγος», «υπερνεφελές φρούριο». Αδύνατον να τη χωρέσεις όμως σε πέντε-δέκα λέξεις.
Και είναι όλα αυτά μαζί και τόσα ακόμα…
Η καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς, είναι το μοναδικό κάστρο στην Ευρώπη που κατοικείται ανελλιπώς από όταν πρωτοχτίστηκε μέχρι και σήμερα.
Το ταξίδι της ξεκίνησε περίπου στα 375 μ.Χ., μια σειρά από σεισμούς άλλαξε ριζικά τον χάρτη της Λακωνίας, κατέστρεψε οικισμούς, βύθισε πόλεις, και μεταξύ άλλων απέκοψε από τις ανατολικές λακωνικές ακτές έναν βράχο ύψους περίπου τριακοσίων μέτρων.
Γύρω στους δύο αιώνες αργότερα, κάποιοι Λακεδαίμονες συνειδητοποίησαν πως ο βράχος αυτός θα προσέφερε μια χαρά προστασία από τις επιδρομές των πειρατών, που τότε ρήμαζαν τα πάντα. Ανέβηκαν λοιπόν στην κορυφή του βράχου κι άρχισαν εκεί να στήνουν τον πρώτο οικισμό.
Φυσικά δεν ήταν οι μόνοι που αντιλήφθηκαν τη σημασία του. Βυζαντινοί, Φράγκοι, Ενετοί, Οθωμανοί, όποιος περνούσε απ’ το Μυρτώο έβλεπε και ζήλευε τον κοκκινόβραχο.
Κάπως έτσι χτίστηκε το πρώτο κάστρο…
Κάπως έτσι έγινε η αρχή…
Μπαίνοντας στην Καστροπολιτεία στα πρώτα σου βήματα σε υποδέζχεται μια προτομή. Γιατί εκεί είναι το σπίτι του ποιητή της Ρωμιοσύνης, Γιάννη Ρίτσου, γέννημα-θρέμμα της Μονοβάσιας, όπως τη λένε οι ντόπιοι.
Ενα κεντρικό καλντερίμι, που σήμερα λέγεται Γιάννη Ρίτσου, διασχίζει όλη τη Μονεμβασιά, το ίδιο που πριν 11 αιώνες έφτιαξαν οι πρώτοι κάτοικοι για να περνούν τα εμπορεύματα, το ίδιο που οι Βυζαντινοί είπαν «Μέση Οδό» και οι Βενετσιάνοι «Φόρο». Το καλντερίμι σε φέρνει μέχρι την κεντρική Τάπια, τη μεγάλη πλατεία της καστροπολιτείας, στην μέση της οποία βρίσκεται το «κανόνι της Μονεμβασιάς». Ανάμεσα στο τζαμί και στη μητρόπολη.
Το «τζαμί» είναι σχήμα λόγου βέβαια, καθώς το αρχικό κτίσμα του 16ου αι. (που ήταν όντως τζαμί) έγινε αργότερα βενετσιάνικο μοναστήρι, έπειτα φυλακή, μέχρι και καφενείο, πριν φτάσουμε στο σήμερα όπου και στεγάζει την αρχαιολογική συλλογή της Μονεμβασιάς.
Ακριβώς απέναντι βρίσκεται η εκκλησία με το ασυνήθιστο όνομα «του Ελκόμενου Χριστού», με σπάνιες εικόνες απ’ τις οποίες ξεχωρίζει η Σταύρωση. Είναι μία από τις σαράντα εκκλησίες που λέγεται πως είχε κάποτε το κάστρο. Κάποιες υπάρχουν πλέον μόνο στα ιστορικά κατάστιχα, αλλά είναι και αρκετές που μπορεί και σήμερα να δει ο επισκέπτης.
Ενα καλντερίμι που πρέπει οπωσδήποτε να διαβεί κανείς πάρεις είναι οι «Βόλτες», η λιθόστρωτη φιδογυριστή στράτα που θα σε ανεβάσει από την Κάτω Πόλη (τον οικισμό της Μονεμβασιάς) μέχρι την Ανω Πόλη, τον Γουλά με το κατεξοχήν κάστρο και την ακρόπολη.
Μα κάθε διαδρομή στην μονεμβασιά μοιάζει μαγική…
Σαν να έχει σταματήσει ο χρόνος, σαν να έχει ζωντανέψει κάθε παραμύθι…
Ένα ταξίδι στο χρόνο είναι το ταξίδι στην Μονεμβασιά και αξίζει να το κάνετε…