Το Μπακλαχοράνι ή Αποκριές στα Ταταύλα είναι ένα καρναβάλι που γιορτάζεται κάθε χρόνο στην Κωνσταντινούπολη από μέλη της ελληνορθόδοξης κοινότητας την Καθαρά Δευτέρα.
Ο παραδοσιακός εορτασμός ξεκίνησε το 19ο αιώνα και σταμάτησε όταν απαγορεύθηκε από τις τουρκικές αρχές το 1943. Ωστόσο, από το 2010 έχει αρχίσει μια πρωτοβουλία για την αναβίωσή του.
Μπακλαχοράνι: Ο εορτασμός στο παρελθόν
Στο παρελθόν, για τις ελληνορθόδοξες κοινότητες της Πόλης, οι τρεις εβδομάδες πριν από την έναρξη της Σαρακοστής ήταν αποκριάτικη περίοδος, και ο κόσμος φορώντας μάσκες και κοστούμια, γιόρταζε με τους γείτονές του μέχρι τη μεγάλη γιορτή της Καθαράς Δευτέρας. Το καρναβάλι ξεκινούσε με παρέλαση από τη Γέφυρα του Γαλατά μέχρι την Εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και ολοκληρωνόταν με μια μεγάλη γιορτή στο δρόμο στα Ταταύλα. Μετά το καρναβάλι, που λεγόταν “Μπακλαχοράνι” που στα τουρκικά σημαίνει “τρώω φασόλια” εξαιτίας της παράδοσης των ορθοδόξων να νηστεύουν από το κρέας, τα μέλη της τοπικής ελληνικής κοινότητας κλείνονταν στα σπίτια τους για προσευχή και νηστεία μέχρι το Πάσχα. Τα Ταταύλα ήταν το Kurtulus, μια γειτονιά στο Σισλί που είχε το ψευδώνυμο “Μικρή Αθήνα”.
Μάθετε, επίσης, πώς διοργανώνονται οι Απόκριες σε διάφορα μέρη της Ελλάδας!
Οι μασκαράδες χόρευαν τσάμικο και άλλους παραδοσιακούς χορούς της Ανατολίας, με τη συνοδεία πολλών παραδοσιακών οργάνων, όπως κρουστών, ζουρνά, και μαντολίνου, κάνοντας παράλληλα πιπεράτα αστεία. Το 1963 η Μαρία Κριεζή-Ιορδανίδου στο μυθιστόρημά της “Λωξάντρα” περιέγραψε το έθιμο, αναφέροντας ότι κόσμος από όλες τις γειτονιές της Κωνσταντινούπολης μαζευόταν στα Ταταύλα τραγουδώντας λαϊκά τραγούδια.
Οι Απόκριες στα Ταταύλα υποδέχονταν με ζεστασιά όλους τους κατοίκους της πόλης, ενώ η παράδοση συνεχίστηκε μέχρι το 1941, αφού μετά οι Έλληνες της Πόλης υπέστησαν διωγμό, ενώ δυο χρόνια αργότερα απαγορεύτηκαν οριστικά, αφού θεσπίστηκε νόμος που απαγόρευε στον κόσμο να φορά μάσκα.
Το Μπακλαχοράνι σήμερα
Σήμερα, αυτή η σημαντική κληρονομιά της τεράστιας κουλτούρας της Κωνσταντινούπολης έχει αναβιώσει, με αφορμή μια συναυλία του νεοϊδρυθέντος προγράμματος σπουδών “Κωνσταντινούπολη και Μουσική” του Ινστιτούτου Έρευνας της Κωνσταντινούπολης. Ο αμανές, οι παραδοσιακοί χοροί, το βιολί και το λαούτο ενώνονται για να ξυπνήσουν μνήμες από τα Ταταύλα, το καρναβάλι που σηματοδοτούσε τον ερχομό της άνοιξης. Αν ενδιαφέρεστε να πάρετε μια γεύση από το μοναδικό αυτό έθιμο, στις 24 και 25 Φεβρουαρίου 2020 διεξάγεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών συναυλία με τίτλο Cafe Aman Istanbul: “Μπακλαχοράνι, Το Καρναβάλι της Πόλης”.
Δείτε επίσης στο travelstyle.gr: