Εξερευνούμε την Μήλο

Το νησί-γλυπτό, που διαμόρφωσαν ηφαιστειακές εκρήξεις, δεν συγκινείται από τα θέλγητρα του μαζικού τουρισμού.

Στη Μήλο ζεις τη μέρα σου σαν πειρατής από παραλία σε παραλία και το βράδυ κοιμάσαι χορτασμένος. Στο νησί υπάρχουν ελάχιστα μπαρ. Κανείς δεν τα χρειάζεται. Εδώ θα γρατζουνίσεις τα γόνατά σου σκαρφαλώνοντας σε βράχια που αλλάζουν αποχρώσεις κάθε λίγα μέτρα, θα μαγειρέψεις σε σπηλιές, θα δεις με τη φαντασία σου ζώα και ανθρώπινες μορφές στους εντυπωσιακούς γεωφυσικούς σχηματισμούς και θα ανακαλύψεις σίγουρα μια μυστική, δική σου παραλία για να κολυμπήσεις ακόμα και γυμνός.

Η Μήλος είναι ένα ολόκληρο ηφαιστειακό «οικοδόμημα», που χτίστηκε σιγά σιγά από διαδοχικές υποθαλάσσιες εκρήξεις. Υπάρχουν σημεία όπου η θάλασσα γίνεται φυσικό τζακούζι (υπάρχουν ατμίδες, δηλαδή ζεστά αέρια που φτάνουν στην επιφάνεια του νερού ως φυσαλίδες), ενώ σε μερικές παραλίες η άμμος καίει τόσο πολύ, που δεν μπορείς να περπατήσεις ξυπόλυτος.

Στο Παλιοχώρι, στο νοτιοδυτικό κομμάτι του νησιού, η Στέλλα Τσερώνη, ιδιοκτήτρια της ταβέρνας Sirocco, ακουμπά στην αμμουδιά μια γάστρα αποβραδίς και την επομένη έχει έτοιμο σιγομαγειρεμένο κρέας ή ψάρι για τους πελάτες της. Στη διάσημη παραλία Σαρακήνικο, πάλι, ένα τοπίο σαν αυτό του Zabriskie Point, που δεν το χωράει ο νους σου και σε κάνει να θες να ξαπλώσεις κάτω, να τρέξεις και να χοροπηδήσεις σαν τους ήρωες του Αντονιόνι, θα δεις απολιθώματα ψαριών και κοχυλιών που εγκλωβίστηκαν εδώ πριν από 2 εκατ. χρόνια.

H Ελλάδα στη λίστα με τα 20 νησιά με το καλύτερο φαγητό στον κόσμο

Όλο το γεωμορφολογικό υπερθέαμα αποκαλύπτεται με μια βόλτα από θαλάσσης: θα περάσετε από δραματικά τοπία με θεόρατα σκούρα καστανά βράχια, θα δείτε τους βαθυκόκκινους σχηματισμούς στο Βάνι, όπου έως το 1920 λειτουργούσε το ορυχείο μαγγανίου, και το περίφημο Κλέφτικο, σαν καρτ ποστάλ, με τα λευκά βράχια βουτηγμένα στα τιρκουάζ νερά, που ήταν ορμητήριο πειρατών. Εμείς, που κάναμε τη βόλτα με το καταμαράν της Milos Adventures, σταματήσαμε και στη σπηλιά Συκιά: μπήκαμε βαθιά στο εσωτερικό της με φουσκωτό και ξαπλώσαμε σε μια μικρή πριβέ παραλία κοιτάζοντας τον ουρανό. Κατόπιν συνεννόησης, μάλιστα, η συγκεκριμένη εταιρεία οργανώνει και μπάρμπεκιου μέσα στη σπηλιά.

Εναλλακτικά, μπορείτε να κάνετε τον γύρο του νησιού ή μια συγκεκριμένη διαδρομή με το παραδοσιακό ιστιοφόρο «Θαλασσίτρα», είτε με καγιάκ με ξεναγό τον γεωλόγο Rod Feldtmann είτε να πάτε για ψάρεμα με το καΐκι του Κυριάκου Χαλδαίου, που μαζί με την κόρη του Τίνα οργανώνουν σούπερ αλιευτικές εκδρομές.

ΣΥΡΜΑΤΑ ΟΛΟ ΧΡΩΜΑ

Ο ψαράς Κωστής Παλαιός περνάει τα καλοκαίρια του σε ένα σπίτι που μοιάζει με καράβι. Είναι πάνω στη θάλασσα και από την κουπαστή, δηλαδή τη βεράντα του, βλέπουμε μια παραλία όπου παίζουν παιδιά. Μας κάλεσε για μεσημεριανό, για να δούμε από κοντά πώς είναι τα σύρματα, τα χρωματιστά ψαρόσπιτα που τον χειμώνα είναι γκαράζ για βάρκες. Το καλοκαίρι, με μια υποτυπώδη κουζίνα και ένα στρώμα, μετατρέπονται σε καταφύγια για μεσημεριανή σιέστα ή και σε κανονικές εποχιακές κατοικίες με τις βασικές ανέσεις για τους ιδιοκτήτες τους, που είναι Μηλιοί ψαράδες. Στην πλειονότητά τους τα σύρματα δεν ανήκουν σε τουρίστες, καθώς δεν αγοράζονται τίτλοι ιδιοκτησίας παρά μόνο παραχωρούνται με ιδιωτικά συμφωνητικά για μακροχρόνιες μισθώσεις – έτσι συνήθως οι ξένοι τα νοικιάζουν για τις διακοπές τους.

Καθαρίζοντας δύο λούτσους στα ρηχά, ο κ. Παλαιός θυμάται τη δεκαετία του 1960, που έπλεναν με λεκάνες στη θάλασσα ακόμα και τα πιάτα: «Μόνο το Άβα έκανε σαπουνάδα. Μαγειρεύαμε, κοιμόμασταν πολλοί μαζί σε έναν ταβλωτό (σ.σ. αυτοσχέδιο κρεβάτι με τάβλες από τοίχο σε τοίχο) και τουαλέτα πηγαίναμε… στα βουνά». Σήμερα έχουν και φωτοβολταϊκά, που λειτουργούν επικουρικά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Στην ερώτηση «γιατί αυτά τα χρονολογούμενα πριν από το 1900 κτίσματα είναι χρωματιστά;» υπάρχουν δύο απαντήσεις, εξηγεί ο πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου, Νίκος Ξενάκης: είτε δημιουργήθηκαν αντλώντας έμπνευση από την πολυχρωμία του νησιού είτε για να ξεχωρίζει κάθε ψαράς το δικό του, επιστρέφοντας με τη βάρκα τη νύχτα. Λέγεται ότι παρέμειναν χρωματιστά από αντίδραση των ντόπιων στο διάταγμα του Μεταξά να βάφονται τα πάντα λευκά-μπλε. Σύρματα θα δείτε σε παραδοσιακούς οικισμούς, όπως ο Φυροπόταμος, το Κλήμα και τα Μανδράκια. Όταν πέφτει ο ήλιος, γίνονται μικροί ρομαντικοί παράδεισοι.

10 tips για «καθαρές» διακοπές

ΕΝΑΣ ΑΝΕΡΧΟΜΕΝΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ

Ο δραστήριος δήμαρχος Μήλου Γεράσιμος Δαμουλάκης δεν απαρνείται τον χαρακτηρισμό «ζευγαρονήσι» που ακούμε συχνά για τη Μήλο, αν και προσθέτει ότι την επισκέπτονται και πολλές οικογένειες, που αναζητούν ήρεμες διακοπές. Χάρη στο όραμα και στις δράσεις του ίδιου και των δημοτικών συμβούλων, από τους οποίους οι περισσότεροι είναι τουριστικοί επιχειρηματίες, το νησί την τελευταία πενταετία έχει γνωρίσει τουριστική αύξηση της τάξεως του 40-50%, με κυριότερες αγορές τη Γαλλία και την Ιταλία, ενώ γίνονται προσπάθειες για να ανοίξει και η ασιατική αγορά.

Η ανάπτυξη είναι ήπια και γίνεται με σταθερά βήματα. Ο τουρισμός εδώ δεν ήρθε μαζικά και με ευκολία, καθώς η εξόρυξη μεταλλευμάτων ήταν πάντα η κύρια πλουτοπαραγωγική δραστηριότητα. Μέχρι σήμερα περισσότεροι από τους μισούς είναι οι μόνιμοι κάτοικοι που ζουν από τα ορυχεία. «Όταν ήμουν παιδί, τη δεκαετία του 1970, θυμάμαι να έρχονται στο νησί μερικοί ξένοι τουρίστες με σακίδια στην πλάτη. Ο κυρ Θανάσης, που είχε ένα οπωροπωλείο, όταν τους έβλεπε να περνάνε από το μαγαζί του, έκοβε μία φέτα καρπούζι και τους τάιζε στο στόμα. Μέχρι εκεί έφτανε ο τουρισμός, δεν τολμούσε κανείς να επενδύσει, δεν είχαν στο μυαλό τους ότι μπορεί να υπάρχει κι αυτή η πηγή εσόδων», εξηγεί ο κ. Δαμουλάκης, που είναι και πρόεδρος της Επιτροπής Τουριστικής Ανάπτυξης της ΚΕΔΕ.

Τα φεστιβάλ του καλοκαιριού στη Σύρο!

ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΥΠΕΔΑΦΟΣ

Εδώ η μεταλλευτική δραστηριότητα υπήρχε από την αρχαιότητα. Είναι αρκετή αυτή η δικαιολογία για να «νομιμοποιήσει» όλα όσα συμβαίνουν εδώ και αιώνες στη μηλαίικη γη; Λίγα χιλιόμετρα μακριά από τον «πολιτισμό», θα δείτε τεράστιες τρύπες στο έδαφος με χρωματιστές, λόγω των διαφορετικών πετρωμάτων, βαθμίδες –που κάνουν μπουλντόζες και εργάτες να φαίνονται σαν πλαστικά παιχνίδια παραλίας–, αλλά και τα λεγόμενα τεχνητά βουνά. Ένα από αυτά μου δείχνει ο «ξεναγός» μου στην «άλλη» Μήλο, Γιώργος Πετράκης.

Είναι γεωπόνος και υπεύθυνος αποκατάστασης ορυχείων της Imerys, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες εξόρυξης στον κόσμο. Η δουλειά του, όπως την περιγράφει ο ίδιος, είναι να φέρει τη φύση πίσω στα ορυχεία. Τι γίνεται ακριβώς; Τα μπάζα, δηλαδή τα στείρα υλικά που δεν είναι εμπορεύσιμα, τοποθετούνται στο έδαφος και μετά «πρασινίζουν», ακολουθώντας την εξής διαδικασία: προκειμένου να μη διαλυθούν με την πρώτη βροχή, αλλά να «δέσουν» ώστε το αποτέλεσμα να μοιάζει με φυσικό βουνό, γίνεται μελέτη και σχεδιασμός, εναποτίθενται αρχικά μικροοργανισμοί και σπόροι μονοετών φυτών και στη συνέχεια μεταφυτεύονται δέντρα και φυτά της γης της Μήλου που έχουν μεγαλώσει στο φυτώριο της εταιρείας. Η διαδικασία αυτή απαιτεί μόλις πέντε χρόνια και τελικά δεν μπορείς να ξεχωρίσεις ένα φυσικό από ένα τεχνητό βουνό.

Η καινοτομία που έφερε στην αποκατάσταση ορυχείων ο κ. Πετράκης είναι η καλλιέργεια χωρίς πότισμα. Πώς; Προτιμώντας ντόπια φυτά, που μπορούν να μεγαλώσουν μόνο στις τοπικές περιβαλλοντικές συνθήκες. Όσο κι αν σήμερα φαίνεται λογικό, ο ίδιος μας διηγείται ιστορίες από τα πρώτα χρόνια των εργασιών αποκατάστασης, στα τέλη της δεκαετίας του 1970, τότε που, ενώ ξοδεύονταν πολλά χρήματα, τα έργα αποτύγχαναν. Γιατί; Έφερναν πάντα εξωτικά είδη… Προσπάθησαν να φυτέψουν στη Μήλο μέχρι και τις σεκόγιες της Καλιφόρνια, το ψηλότερο δέντρο στη Γη!

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ
Aδάμαντας: Το λιμάνι του νησιού, ένας από τους μεγαλύτερους φυσικούς κόλπους της Μεσογείου, είναι πάντα ζωντανό, με τουριστικά μαγαζιά, καφέ και ταβέρνες. Αξίζει να επισκεφτείτε το Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου για να μάθετε για την αρχέγονη σχέση του νησιού με την εξόρυξη, και το Γερμανικό Καταφύγιο, τις υπόγειες στοές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που έχουν μεταμορφωθεί σε χώρο τέχνης.

Πλάκα: Μετά τη βόλτα στα πλακόστρωτα σοκάκια της πρωτεύουσας της Μήλου, δείτε ένα από τα ωραιότερα ηλιοβασιλέματα είτε από τον περίβολο της Παναγιάς Κορφιάτισσας είτε από το ενετικό κάστρο και την εκκλησία της Kοίμησης της Θεοτόκου, που βρίσκεται στην κορυφή του χωριού.
Πολλώνια: Ψαροχώρι σε έναν όμορφο κολπίσκο. Θα πάτε για περίπατο στην ακρογιαλιά και καφέ ή φαγητό εκεί που σκάει το κύμα.

Ρωμαϊκό Θέατρο: Εναλλακτική πρόταση για την ώρα που πέφτει ο ήλιος. Είναι περιτριγυρισμένο από ελιές και σχίνα, μακριά από τους οικισμούς, χτισμένο σε μια πλαγιά με θέα στον κόλπο της Μήλου.

Παλαιοχριστιανικές κατακόμβες: «Γκράφιτι» μέχρι και από το 1940 μπορείτε να δείτε σε ένα από τα σημαντικότερα χριστιανικά μνημεία του νησιού, αφού όλα τα χρόνια που η «μεγάλη σπηλιά», όπως την αποκαλούσαν οι ντόπιοι, ήταν αφύλακτη, πέρασαν από εδώ δεκάδες περιηγητές, που χάραξαν τα ονόματά τους στον τοίχο. Η παλιότερη επιγραφή είναι μάλλον αυτή του 2ου αι. μ.Χ., η οποία δηλώνει τα μέλη της οικογένειας που είναι θαμμένα σε έναν από τους 126 λαξεμένους στο μαλακό πέτρωμα αψιδωτούς τάφους.

πηγή: kathimerini.gr